Lulu Hao jest pierwszą doktorantką z Chin, która obroniła pracę doktorską na Uniwersytecie w Białymstoku. To pokłosie współpracy, jaką największa podlaska uczelnia realizuje od kilku lat z chińskimi uniwersytetami.

Lulu Hao jest doktorantką na Wydziale Nauk o Edukacji UwB. Jej zainteresowania badawcze obejmują edukację międzykulturową - dotyczą kompetencji międzykulturowej w procesie nauczania i uczenia się języka angielskiego jako drugiego. Tym zagadnieniom poświęcona jest obroniona właśnie rozprawa.

- Gdy byłam mała, moja mama była nauczycielką angielskiego. To było blisko 30 lat temu, w czasach, gdy angielski nie był jeszcze powszechny w moim rodzinnym mieście. Ale pod wpływem mamy zaczęłam fascynować się tym językiem. To z kolei wzbudziło moje zainteresowanie kulturą anglosaską – opowiada doktorantka.

W efekcie wybrała język angielski na kierunek swoich studiów - licencjat o takiej specjalności zdobyła na Tianjin University of Commerce.

- Po uzyskaniu dyplomu postanowiłam kontynuować edukację w kraju, w którym używany jest bardziej „tradycyjny” angielski. Wybrałam Wielką Brytanię, gdzie zdobyłam tytuł magistra. Liczyłam, że pobyt tam pozwoli mi zanurzyć się głębiej w kulturę anglosaską, będę też mogła nawiązać kontakty z mieszkańcami tego kraju i w praktyce realizować komunikację międzykulturową, doświadczyć jej – wspomina Lulu Hao.

Po powrocie do Chin rozpoczęła pracę jako nauczycielka języka angielskiego i przekonała się, że elementy komunikacji międzykulturowej, jej własne doświadczenia w tym zakresie, bardzo interesowały studentów. A to zainteresowanie przekładało się na chęć nauki języka.

W 2018 roku Lulu Hao była tłumaczką podczas wizyty przedstawicieli Uniwersytetu w Białymstoku na uczelni w Luoyang, gdzie pracuje. I to był moment, gdy poznała przyszłą promotorkę swojego doktoratu, dr hab. Dorotę Misiejuk, prof. UwB z Wydziału Nauk o Edukacji.

- Dziś myślę, że to było trochę jak cud, rodzaj przeznaczenia. Prof. Misiejuk miała wystąpienie podczas wizyty, a po zwiedzaniu naszego uniwersytetu przez delegację z UwB wręczyła mi upominki przywiezione ze swojej uczelni. I ten krótki kontakt był niezmiernie miły, bardzo dobrze ją zapamiętałam – relacjonuje doktorantka. - Już podczas rozmów, które tłumaczyłam, dowiedziałam się o studiach doktoranckich prowadzonych na Uniwersytecie w Białymstoku. Po spotkaniu zaczęłam się zastanawiać: może pora na wyrwanie się ze strefy komfortu i kolejne wyzwanie, zdobycie nowych doświadczeń w kolejnym kraju. Postanowiłam skontaktować się z prof. Misiejuk. Zdobyłam jej adres mailowy i napisałam.

Podczas wymiany korespondencji okazało się, że edukacja i komunikacja międzykulturowa to również obszar naukowych zainteresowań prof. Doroty Misiejuk (jest zatrudniona w Katedrze Edukacji Międzykulturowej i Elementarnej). Tak narodził się pomysł na studia doktoranckie, badania i temat pracy doktorskiej: „A Study on the Intercultural Competence of English Majors in Chinese Universities”.

W 2019 roku Lulu Hao przyjechała do stolicy Podlaskiego i rozpoczęła studia doktoranckie. Niestety pandemia pokrzyżowała plany regularnych, kilkumiesięcznych wizyt na Uniwersytecie w Białymstoku. Promotorka i doktorantka pracowały głównie on-line.

- Badania Lulu Hao mają charakter empiryczny: badała ona kompetencje do komunikacji międzykulturowej studentów kierunku filologia angielska na chińskich uniwersytetach. Ich poziom diagnozowała biorąc uwagę takie komponenty, jak biegłość językowa, wrażliwość międzykulturowa, umiejętności interakcji, wiedza kulturowa, analiza otwartości postaw oraz ciekawości. Badaczka poszukiwała także głównych czynników, które mogą ograniczać studentów w rozwijaniu kompetencji międzykulturowej, biorąc pod uwagę specyficzny kontekst kulturowy i społeczny Chin oraz zagrożenia dla komunikacji międzykulturowej wywołane pandemią – wyjaśnia dr hab. Dorota Misiejuk, prof. UwB.

Jak mówi promotorka, na potrzeby rozprawy doktorantka bardzo dokładnie przeanalizowała też literaturę przedmiotu, oznaczając znaczące różnice kulturowe w podejściu do opisywania fenomenu kompetencji międzykulturowej.

- Literatura zachodnia zdecydowanie opisuje ten fenomen w kontekście efektu komunikacji, podczas gdy wschodnia literatura przedmiotu (chińska, koreańska, japońska) podejmuje ten problem w perspektywie procesu i jego uwarunkowania, podkreśla znaczenie intencji i koncentruje się na trwałości i harmonijności relacji. Kwestionariusze wykorzystane do badania ujmują zarówno podejście orientalne, jak i zachodnie. Warto dodać, że rozprawa omawia również międzykulturowe nauczanie języka obcego jako możliwy sposób poprawy kompetencji międzykulturowej studentów w Chinach – dodaje prof. Misiejuk.

Przyznaje, że było to ciekawe, ale i wymagające doświadczenie – niezbędne było zastosowanie komunikacji międzykulturowej w praktyce. Szybko uwidoczniły się np. pewne kulturowe różnice w polskim i chińskim podejściu do badań społecznych i ich metodologii. Uzgodnienie metod badań na potrzeby rozprawy doktorskiej zajęło doktorantce i jej promotorce dużo czasu.  

Na poziomie osobistych relacji problemów nie było: Lulu Hao miała doświadczenia z Wielkiej Brytanii, a prof. Misiejuk kilkukrotnie była w Chinach, także jako visiting profesor. Obie więc sporo już wiedziały o kanonie zachowań obowiązującym w obydwu kulturach: chińskiej i europejskiej. Profesor z UwB przytacza przykład: w tradycji chińskiej nazwisko podawane jest zawsze przed imieniem, dlatego tam doktorantka byłaby przedstawiana jako Hao Lulu.