Ewaluacja jakości działalności naukowej 2022-2025

Kryteria ewaluacji jakości działalności naukowej

Ewaluacja to ocena jakości działalności naukowej, którą przeprowadza się w ramach dyscyplin uprawianych w danym podmiocie. Przy ocenie bierze się pod uwagę indywidualne osiągnięcia pracowników reprezentujących daną dyscyplinę. Poszczególnym dyscyplinom przyznawane będą kategorie naukowe: A+, A, B+, B albo C. Od nich zależą uprawnienia do prowadzenia studiów, szkół doktorskich, nadawania stopni i tytułów a także kwota subwencji, czyli środków finansowych, które jednostki naukowe otrzymują z budżetu państwa.

K1 Poziom naukowy prowadzonej działalności (waga: nauki społeczne 0,7; nauki ścisłe 0,6)

Rodzaje publikacji uwzględnione w ewaluacji:

• artykuły naukowe opublikowane w czasopismach naukowych i w recenzowanych materiałach z międzynarodowych konferencji naukowych (tylko posiadających indeks CORE) zamieszczonych w ministerialnym wykazie czasopism,
• artykuły naukowe opublikowane w czasopismach naukowych niezamieszczonych w ministerialnym wykazie czasopism,
• monografie naukowe wydane przez wydawnictwa zamieszczone w ministerialnym wykazie wydawnictw, redakcje naukowe takich monografii i rozdziały w takich monografiach,
• monografie naukowe wydane przez wydawnictwa niezamieszczone w ministerialnym wykazie wydawnictw, redakcje naukowe takich monografii i rozdziały w takich monografiach.

Ograniczenia nałożone na sumę udziałów jednostkowych (ważoną liczbę publikacji):

1. Suma udziałów jednostkowych U za uwzględnione w ewaluacji publikacje obliczona dla:

• pracownika: maksymalnie 4-krotność iloczynu wymiaru czasu pracy i udziału czasu pracy w dyscyplinie,
• pracownika: z tytułu monografii, redakcji monografii i rozdziałów w monografii, których całkowita wartość punktowa wynosi nie więcej niż 100 pkt, wynosi maksymalnie 2,
• pracowników spoza N oraz doktorantów ze szkoły doktorskiej wynosi maksymalnie 20%*3N,
• dyscypliny: maksymalnie 3N,
• dyscypliny: z tytułu monografii i redakcji monografii, których całkowita wartość punktowa wynosi nie więcej niż 100 pkt, wynosi maksymalnie 20%*3N.

2. Suma punktów za autorstwo lub współautorstwo rozdziałów w monografii przyznane ewaluowanemu podmiotowi w dyscyplinie nie może przekroczyć całkowitej wartości punktowej monografii P

K2 Efekty finansowe badań naukowych i prac rozwojowych (waga: nauki społeczne 0,1; nauki ścisłe 0,2)

Podstawą oceny w tym kryterium jest wysokość środków finansowych przyznanych na realizację projektów obejmujących badania naukowe lub prace rozwojowe oraz wysokość środków finansowych uzyskanych przez ewaluowany podmiot w wyniku komercjalizacji wyników badań naukowych lub prac rozwojowych lub know-how związanego z tymi wynikami oraz przychody osiągnięte przez ewaluowany podmiot w ramach usług badawczych świadczonych na zlecenie podmiotów nienależących do systemu szkolnictwa wyższego i nauki. 

Ważne - w ewaluacji uwzględnia się środki przyznane oraz przychody uzyskane wyłącznie w okresie objętym ewaluacją.

Na II kryterium składają się:

Projekty obejmujące badania naukowe lub prace rozwojowe finansowane w trybie konkursowym:

• przez instytucje zagraniczne lub organizacje międzynarodowe,
• z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej albo z udziałem, niepodlegających zwrotowi środków z pomocy udzielanej przez państwa członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA), albo z innych środków pochodzących ze źródeł zagranicznych niepodlegających zwrotowi,
• przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju,
• przez Narodowe Centrum Nauki,
• przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej,
• przez Agencję Badań Medycznych.

Projekty:

• finansowane w ramach Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki,
• lub współfinasowane w trybie konkursowym ze środków Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej i Narodowego Centrum Nauki.

 Usługi badawcze:

• świadczone na zlecenie podmiotów nienależących do systemu szkolnictwa wyższego i nauki.

Komercjalizacja:

• wyników badań naukowych lub prac rozwojowych lub know-how związanego z tymi wynikami.

O uwzględnieniu projektu badawczyego w ewaluacji, decyduje data przyznania środków finansowych na realizację projektu. Przez datę przyznania środków finansowych rozumie się datę zawarcia umowy lub datę wydania decyzji o finansowaniu lub współfinansowaniu. Jeśli data zawarcia umowy jest inna niż data wydania decyzji przez instytucję finansującą, to przyjmuje się wcześniejszą datę.

Do oceny w procesie ewaluacji działalności naukowej prowadzonej w podmiocie brane są pod uwagę jedynie projekty naukowe obejmujące badania naukowe lub prace rozwojowe.

W ewaluacji nie są brane pod uwagę projekty naukowe, które służą upowszechnianiu nauki, czyli są projektami dotyczącymi przykładowo organizacji konferencji, sympozjum, warsztatów naukowych czy też wydania monografii naukowych.

Przykładowo będą to projekty:

• Doskonała Nauka,
• Wsparcie dla Czasopism Naukowych,
• Premia na Horyzoncie.

W ewaluacji uwzględnia się projekty, które merytorycznie powiązane są z badaniami naukowymi lub pracami rozwojowymi prowadzonymi w podmiocie w ewaluowanej dyscyplinie.

Przyznane finansowanie lub współfinansowanie badań realizowanych w projekcie musi nastąpić w trybie konkursowym.

Od pełnionej przez podmiot funkcji w realizacji projektu zależy, jaka wartość przyznanych środków może być zgłoszona do ewaluacji w ramach Kryterium II.

• gdy podmiot jest liderem grupy realizującej projekt → do ewaluacji wykazywana jest całą sumę środków przyznanych wszystkim podmiotom współrealizującym dany projekt,
• gdy podmiot nie jest liderem grupy realizującej projekt → do ewaluacji wykazywana jest tylko wysokość środków finansowych, które zostały mu przyznane na wykonanie określonych zadań w projekcie.

Punktacja:

W ramach oceny efektów finansowych badań naukowych i prac rozwojowych przyznaje się 1 pkt za:

• 50 000 zł sumy środków finansowych przyznanych w okresie objętym ewaluacją na realizację projektów, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2 (§  22. rozporządzenia ewaluacyjnego) w przypadku projektów realizowanych samodzielnie przez ewaluowany podmiot albo projektów realizowanych przez grupę podmiotów, której liderem jest albo był ewaluowany podmiot albo inny podmiot należący do systemu szkolnictwa wyższego i nauki,
• 25 000 zł sumy środków finansowych przyznanych w okresie objętym ewaluacją na realizację projektów, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2 (§  22. rozporządzenia ewaluacyjnego), w przypadku projektów realizowanych przez grupę podmiotów, do której należy ewaluowany podmiot, której liderem jest albo był podmiot nienależący do systemu szkolnictwa wyższego i nauki,
• 10 000 zł sumy przychodów osiągniętych w okresie objętym ewaluacją przez ewaluowany podmiot albo inny podmiot utworzony przez niego w celu komercjalizacji wyników badań naukowych lub prac rozwojowych prowadzonych w ewaluowanym podmiocie w ramach danej dyscypliny naukowej lub know-how związanego z tymi wynikami, z tytułów, o których mowa w ust. 1 pkt 3 i 4 (§  22 rozporządzenia ewaluacyjnego), ale nie więcej niż 10-krotność liczby N.

W ramach oceny efektów finansowych badań naukowych i prac rozwojowych w naukach HST przyznaje się 1 pkt za:

• 1 pkt za 25 000 zł sumy środków finansowych przyznanych na realizację projektów,

• 1 pkt za 12 500 zł sumy środków finansowych przyznanych na realizację projektów jeżeli projekt jest realizowany w konsorcjum a lider jest spoza sektora szkolnictwa wyższego i nauki,

+400% pkt –projekty finansowane przez European Research Council,

+200% pkt – projekty finansowane w ramach programów ramowych w zakresie wspierania badań i innowacji UE,

+50% pkt – inne projekty finansowane przez instytucje zagraniczne lub organizacje międzynarodowe.

Komercjalizacja i prace na rzecz podmiotów spoza sektora szkolnictwa wyższego 1 pkt za 5000zł (suma punktów maksymalnie 10N).

Ocenę efektów finansowych badań naukowych i prac rozwojowych ustala się w wyniku podzielenia sumy punktów przyznanych podmiotowi w kryterium II przez liczbę N, z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku.

K3 Wpływ działalności naukowej na funkcjonowanie społeczeństwa i gospodarki ‐ ocena ekspercka (waga: nauki społeczne i ścisłe 0,2)

Ocenę wpływu działalności naukowej na funkcjonowanie społeczeństwa i gospodarki przeprowadza się na podstawie opisów związku między wynikami badań naukowych i prac rozwojowych a gospodarką, funkcjonowaniem administracji publicznej, ochroną zdrowia, kulturą i sztuką, ochroną środowiska naturalnego, bezpieczeństwem i obronnością państwa lub innymi czynnikami wpływającymi na rozwój cywilizacyjny społeczeństwa, sporządzonych na podstawie dowodów tego wpływu, w szczególności w formie raportów, publikacji naukowych i cytowań w innych dokumentach lub publikacjach ujawnionych w okresie objętym ewaluacją.

Liczba opisów wpływu będzie uzależniona od liczby N. Dla liczby N mniejszej niż 100 przedstawia się 2 opisy.

Dodatkowe 3 opisy wpływu dla HST (wybitne monografie, słowniki biograficzne, słowniki bibliograficzne, bazy danych).

Dodatkowe 2 opisy wpływu dla wszystkich dziedzin (komercjalizacja pośrednia –spółka spin‐off).

Opis wpływu sporządzany jest w wersji polskiej i angielskiej, jest oceniany przez dwóch ekspertów powoływanych przez ministra.

Kryterium 3 bazuje na systemie ewaluacji funkcjonującym w Wielkiej Brytanii pod nazwą ResearchExcellence Framework (REF).

Trzecie kryterium, odnosi się do długofalowych efektów działalności naukowej.

• Prowadzone badania – okres: 1.01.2002 – 31.12.2025 r.
  
• Dowody wpływu – okres: 1.01.2022 – 31.12.2025 r.
  

Ocenie podlega:

Zasięg

• Międzynarodowy – 50 pkt
• Krajowy – 40 pkt
• Regionalny – 30 pkt
• Lokalny – 20 pkt
• Brak lub brak udowodnienia – 0 pkt (w przypadku wpływu o marginalnym zasięgu albo gdy opis wpływu został sporządzony na podstawie dowodu wpływu, który nie wskazuje żadnego związku między wynikami badań naukowych lub prac rozwojowych albo działalności naukowej w zakresie twórczości artystycznej a gospodarką, funkcjonowaniem administracji. (…))

Znaczenie

• Przełomowe - 50 pkt
• Istotne – 25 pkt
• Ograniczone – 10 pkt
• Marginalne - 0 pkt

Czym jest ORCID?

ORCID to cyfrowy identyfikator, który pozwala na jednoznaczną identyfikację naukowców w zasobach elektronicznych. Dzięki niemu można szybko znaleźć dorobek naukowy konkretnej osoby, uprościć procedurę rejestracji przy wysyłaniu artykułów naukowych do wydawców oraz przy składaniu wniosków grantowych.

Zalety posiadania ORCID:

• Potwierdzenie tożsamości naukowca: Umożliwia jednoznaczne potwierdzenie tożsamości autora.
• Eliminacja problemu dublujących się nazwisk: Likwiduje problem mylenia autorów o tych samych nazwiskach.
• Ujednolicenie zapisu imienia i nazwiska: Zapewnia spójność w zapisie imienia i nazwiska autora w różnych publikacjach.
• Przegląd dorobku naukowego: Umożliwia innym osobom szybki wgląd w dorobek naukowy autora.
• Automatyczna wymiana danych: Ułatwia automatyczną wymianę informacji pomiędzy profilem naukowca w ORCID a profilami w bazie Web of Science oraz innymi bazami danych.

Jak otrzymać ORCID?

Jedyną instytucją, która może nadawać ORCID ID, jest organizacja ORCID. Proces rejestracji jest prosty i można go przeprowadzić bezpośrednio na stronie głównej: www.orcid.org.

Kroki rejestracji:

1. Rejestracja: Na stronie głównej wybierz opcję "Register now".
2. Wypełnienie formularza: Wypełnij obowiązkowe pola formularza i kliknij "Register".
3. Aktywacja konta: Na podany podczas rejestracji adres e-mail zostanie wysłana wiadomość z prośbą o aktywację konta. Po jej dokonaniu, Twój profil ORCID będzie gotowy do użycia. Możesz się zalogować i uzupełnić informacje o sobie.

Dlaczego warto posiadać ORCID?

Posiadanie ORCID to korzyść nie tylko dla samych naukowców, ale także dla wydawców, instytucji naukowych i organizacji grantowych. Ułatwia ono zarządzanie tożsamością autora, zwiększa widoczność dorobku naukowego oraz wspomaga precyzyjne śledzenie cytowań i wpływu publikacji.

Podsumowanie

ORCID to niezastąpione narzędzie dla każdego naukowca, które pomaga w zarządzaniu tożsamością naukową i dorobkiem, jednocześnie upraszczając procesy związane z publikacjami i grantami. Rejestracja jest szybka i prosta, a korzyści płynące z posiadania ORCID są nieocenione.

Oświadczenie o reprezentowanej dziedzinie nauki lub sztuki i dyscyplinie naukowej lub artystycznej (art. 343 ust. 7 ustawy 2.0).

Osoba prowadząca działalność naukową i osoba biorąca udział w prowadzeniu działalności naukowej nie częściej niż raz na 2 lata składa rektorowi, dyrektorowi instytutu PAN, dyrektorowi instytutu badawczego, dyrektorowi instytutu międzynarodowego lub osobie kierującej podmiotem, o którym mowa w art. 7 ust. 1 pkt 8, oświadczenie o dziedzinie i dys­cyplinie, którą reprezentuje.

Zasady dotyczące oświadczeń o dyscyplinie:

• na mocy ustawy 2.0 pracownicy, którzy prowadzą działalność naukową lub biorą udział w jej prowadzeniu muszą złożyć oświadczenie o dziedzinie i dyscyplinie:
  • pod wyrażeniem prowadzenie działalności naukowej należy rozumieć aktywność obejmującą badania naukowe, prace rozwojowe oraz twórczość artystyczną,
  • osoby biorące udział w prowadzeniu działalności naukowej – są to osoby pełniące funkcje pomocnicze w stosunku do osób prowadzących działalność naukową i nieposiadający własnych (samodzielnych) osiągnięć naukowych lub artystycznych,
• oświadczenie o dyscyplinie pracownik składa nie częściej niż co 2 lata (art. 343 ust. 7 ustawy 2.0),
• nowo zatrudniony pracownik składa oświadczenie w terminie 14 dni od dnia zatrudnienia, jednak nie później niż do 31 grudnia roku, w którym został zatrudniony (art. 343 ust. 10 ustawy 2.0),
• oświadczenie składa się u każdego pracodawcy osobno,
• pracownik może złożyć oświadczenie o reprezentowaniu maksymalnie 2 dyscyplin – łącznie we wszystkich podmiotach, w których jest zatrudniony (art. 343 ust. 8 ustawy 2.0),
• ustawa 2.0 nie wyklucza możliwości złożenia oświadczeń (o dyscyplinie oraz oświadczenia N) także przez pracowników, zatrudnionych na innych niż ww. stanowiska, jeżeli faktycznie prowadzą oni działalność naukową,
• złożenie oświadczenia o reprezentowaniu określonych dyscyplin nie ogranicza możliwości ubiegania się o stopień naukowy lub tytuł profesora w innych dyscyplinach.

Oświadczenie upoważniające dany podmiot do zaliczenia pracownika do liczby pracowników prowadzących działalność naukową, tzw. liczby N (art. 265 ust. 5 ustawy 2.0).

Pracownik prowadzący działalność naukową, w terminie 14 dni od dnia zatrudnienia, nie później niż do dnia 31 grudnia roku, w którym został zatrudniony, składa oświadczenie upoważniające zatrudniający go podmiot do zaliczenia go do liczby pracowników, o których mowa w ust. 4. W przypadku zmiany dyscypliny oświadczenie składa się niezwłocz­nie. Oświadczenie można złożyć tylko w jednym podmiocie i w nie więcej niż 2 dyscyplinach, o których mowa w art. 343 ust. 7 i 8.

Zasady dotyczące oświadczeń N:

• można je złożyć tylko w jednym podmiocie w danym czasie,
• musi obejmować przynajmniej jedną dyscyplinę reprezentowaną przez pracownika zgodnie z oświadczeniem o dyscyplinie złożonym w tym podmiocie,
• okres obowiązywania oświadczenia N musi zawierać się w okresie obowiązywania oświadczenia o dyscyplinie,
• należy je złożyć w terminie 14 dni od dnia zatrudnienia, nie później niż do dnia 31 grudnia roku, w którym pracownik został zatrudniony ; w przypadku zmiany dyscypliny oświadczenie składa się niezwłocznie,
• oświadczenie N mogą złożyć wyłącznie pracownicy prowadzący działalność naukową, zatrudnieni na podstawie stosunku pracy w danym podmiocie.

Oświadczenie upoważniające podmiot do wykazania osiągnieć w ramach poszczególnych dyscyplin (art. 265 ust. 13 ustawy 2.0.)

Osoba, której osiągnięcia są wykazywane na potrzeby ewaluacji, składa oświadczenie upoważniające dany pod­miot do wykazania tych osiągnięć w ramach poszczególnych dyscyplin, o których mowa w art. 343 ust. 7 i 8, a w przypad­ku doktoranta:

• w dyscyplinie, w której jest przygotowywana rozprawa doktorska, albo
• w jednej z dyscyplin zawierających się w dziedzinie, w której jest przygotowywana rozprawa doktorska.

 Zasady dotyczące oświadczeń upoważniających podmiot do wykazania osiągnięć

•  nie jest wymagane składanie oświadczenia do każdego osiągnięcia,
• oświadczenie można złożyć wymieniając poszczególne osiągnięcia przed końcem każdego roku objętego ewaluacją, na podstawie danych z systemu POL-on,
• osiągnięcia wskazane przez naukowca powinny być związane z dyscypliną, w ramach której będzie dokonywana ewaluacja,
• w przypadku oczywistego braku związku między tematyką osiągnięcia, a badaniami naukowymi lub pracami rozwojowymi prowadzonymi przez podmiot w danej dyscyplinie, KEN może odrzucić takie osiągnięcie,
• w przypadku nieuwzględnienia w ewaluacji nie będzie możliwości dodatkowego zgłoszenia innego osiągnięcia,
• w przypadku pracowników prowadzących działalność naukową w dwóch dyscyplinach należy przypisać każde z osiągnięć do odpowiedniej dyscyplin, 

Pracownicy zobligowani do prowadzenia działalności naukowej:

• nauczyciel akademicki zatrudniony w grupie stanowisk badawczych lub badawczo-dydaktycznych (w przypadku uczelni),
• pracownik zatrudniony na stanowisku pracownika naukowego (w przypadku instytutu PAN lub badawczego)

– ponieważ w definicji tych stanowisk jest zawarte prowadzenie działalności naukowej.

 Wzory oświadczeń do pobrania