950 tys. zł dofinansowania z Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki otrzymał dr hab. Karol Łopatecki, prof. UwB z Wydziału Stosunków Międzynarodowych. Razem ze swoim zespołem rozpoczyna realizację projektu „Akta sejmikowe powiatu słonimskiego w XVIII stuleciu”.

- Będziemy pokazywać Rzeczpospolitą nie tylko jako przedmiot narracji historycznej, lecz jako laboratorium nowoczesnych kategorii analizy polityk publicznych. Akta sejmikowe to unikalne dane o tym, jak funkcjonowały prawo i samorząd – ich opracowanie będzie służyć prawnikom, politologom i analitykom życia publicznego – zapowiada dr hab. Karol Łopatecki, prof. UwB z Katedry Badań Wschodnich i Międzynarodowych Stosunków Politycznych na Wydziale Stosunków Międzynarodowych i kierownik projektu. 

Dodaje, że grant będzie koncentrował się na krytycznej edycji i analizie akt sejmikowych z terenu województwa nowogródzkiego, aby udostępnić zweryfikowane źródła do badań nad kulturą rządzenia, prawem, obyczajami i praktykami reprezentacji w regionie dzisiejszej Polski, Litwy, Białorusi i Ukrainy.

Zespół będzie bazował na materiałach z archiwów i bibliotek polskich, niemieckich, litewskich, białoruskich i rosyjskich, a opracowanie stanie się podstawą do porównawczych studiów nad rule of law, mechanizmami odpowiedzialności i kontroli oraz nad dyplomacją historyczną i politykami pamięci.

Badania nad sejmikiem słonimskim będą akcentowały jego wyjątkowość: silny wpływ średniej szlachty oraz wysoką kulturę uczestnictwa politycznego. Badacze przeanalizują m.in. postulaty o znaczeniu ustrojowym (np. vivente rege z 1756 r., propozycje przygotowania IV Statutu Litewskiego, koncepcję „sejmu konnego”) oraz fakt, że na tle paraliżu życia sejmikowego w Rzeczypospolitej obrady w Słonimiu były zrywane rzadko.

Zespół przygotuje edycję obejmującą nie tylko lauda, instrukcje, uniwersały, legacje i korespondencję królewską czy hetmańską, lecz także materiały uzupełniające (wzmianki w listach prywatnych, wyimki z pamiętników i diariuszy). Taki korpus będzie wspierał specjalistów od stosunków międzynarodowych i prawa w analizie instytucjonalnych mechanizmów deliberacji, mediacji i rozstrzygania sporów, a w szerszym wymiarze – działania z obszaru soft power, budowania zaufania międzykulturowego oraz kształtowania regionalnych polityk pamięci.

To już piąty grant, którym pokieruje prof. UwB Karol Łopatecki – po dwóch projektach NCN, dwóch NPRH (w tym obecnym) oraz jednym finansowanym przez Central Project Management Agency.