Najpierw zostały zatrzymane podczas próby przemytu na przejściu granicznym w Połowcach, potem były dowodem w postępowaniu, a teraz wzbogaciły kolekcję Uniwersyteckiego Centrum Przyrodniczego w kampusie przy ul. Ciołkowskiego. W środę, 20 października Podlaska Krajowa Administracja Skarbowa przekazała Uniwersytetowi w Białymstoku chronione okazy motyli i chrząszczy.

Wśród 181 okazów zatrzymanych w 2019 roku, znalazło się 16 chronionych prawem. Były dowodem w prowadzonym przez KAS postępowaniu. Po jego zakończeniu sąd orzekł o przepadku na rzecz Skarbu Państwa. Dzięki temu, że owady są chronione konwencją waszyngtońską (CITES) i objęte w Polsce ochroną częściową na mocy Rozporządzenia Ministra Środowiska, można je teraz oglądać w UCP.

- Warto inwestować w Uniwersyteckie Centrum Przyrodnicze, bo jest to miejsce, które cieszy się coraz większą popularnością i ma rewelacyjne zbiory, a Krajowa Administracja Skarbowa, przekazując te znakomite okazy, dokonała swoistej inwestycji dla dobra mieszkańców naszego miasta i regionu – mówił dr hab. Jarosław Matwiejuk, prof. UwB, prorektor ds. rozwoju Uniwersytetu w Białymstoku podczas konferencji prasowej zorganizowanej w UCP.

W spotkaniu wzięli także udział insp. Maciej Fiłończuk, Naczelnik Podlaskiego Urzędu Celno-Skarbowego w Białymstoku oraz Wiesław Mikucki, kierownik Uniwersyteckiego Centrum Przyrodniczego im. Prof. Andrzeja Myrchy.

Historia przekazanych w środę chronionych okazów rozpoczęła się dwa lata temu. Funkcjonariusze KAS z Oddziału Celnego w Połowcach, podczas kontroli busa kierowanego przez 42-letniego Rosjanina, znaleźli 5 gablot ze spreparowanymi chrząszczami i motylami. Wstępna ekspertyza wykazała, że wśród 181 owadów znajdują się okazy zagrożone wyginięciem i objęte ochroną gatunkową, których przewóz przez granicę może odbywać się jedynie na podstawie odpowiednich zezwoleń.

W jednej z gablot znajdowały się m.in. 3 okazy motyla z gatunku niepylak apollo (Parnassius apollo) wpisanego na światową listę ochrony Konwencji Waszyngtońskiej CITES, której głównym celem jest eliminacja handlu okazami gatunków zwierząt i roślin zagrożonych wyginięciem. Gatunek ten wymieniony jest również w polskiej tzw. „Czerwonej księdze zwierząt". Niepylak apollo ma w niej status gatunku skrajnie zagrożonego natychmiastowym wymarciem.

Wśród ujawnionych owadów znajdowały się m.in. również okazy chrząszcza o nazwie tęcznik liszkarz (Calosoma sycophanta) oraz okazy biegacza pomarszczonego (Carabus intricatus). Gatunki te objęte są w Polsce ochroną częściową na mocy Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt.

- Uniwersyteckie Centrum Przyrodnicze jest to właściwe miejsce na takie eksponaty. Z Uniwersytetem w Białymstoku mamy bardzo dobre relacje i kontakty. Współpracujemy na niwie dydaktycznej, naukowej i wydawniczej.  Wspomnę tylko, że studenci biologii, i nie tylko, uczestniczą u nas bardzo chętnie w praktykach, a my chętnie ich do siebie przyjmujemy  – mówił w trakcie spotkania insp. Maciej Fiłończuk, Naczelnik Podlaskiego Urzędu Celno-Skarbowego w Białymstoku.

Podkreślał, że przekazanie eksponatów ma również wartość edukacyjną. Skorzystają na tym nie tylko studenci, ale również mieszkańcy naszego regionu.

Niewykluczone, że do UCP będą trafiać kolejne cenne okazy przejmowane przez Krajową Administrację Skarbową. Rozmowy w tej sprawie z szefostwem KAS podjął już prorektor Jarosław Matwiejuk.

- Chcielibyśmy, aby nasze znakomite Uniwersyteckie Centrum Przyrodnicze, mogło być miejscem, gdzie tego typu eksponaty trafiają. Napotkałem na dużą życzliwość Krajowej Administracji Skarbowej. Mam nadzieję, że ta nasza współpraca będzie nie tylko kontynuowana w postaci wspólnych dydaktyczno-naukowych przedsięwzięć, ale także i w ten sposób - poprzez przekazywanie eksponatów, które funkcjonariusze KASu przejmą – mówił prorektor Jarosław Matwiejuk.

W Uniwersyteckim Centrum Przyrodniczym znajduje się obecnie ok. 1700 cennych eksponatów. Można je odwiedzać w dni powszednie w godz. 9-15, oraz od godz. 10 do godz. 14 w soboty. Należy przestrzegać obostrzeń pandemicznych.