Blisko dwustu uczniów weźmie udział w projekcie „Misja Bioróżnorodność”, jaki od września będzie realizowany na Uniwersytecie w Białymstoku. Przez osiem miesięcy będą zdobywać wiedzę na warsztatach i wykładach, potem podzielą się nią z rodziną, rówieśnikami i lokalną społecznością podczas pikniku naukowego i w ramach samodzielnie przygotowanej kampanii informacyjno-edukacyjnej. Na realizację projektu największa podlaska uczelnia otrzymała dofinansowanie z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej – ponad 630 tys. zł.

W piątek, 26 maja, w siedzibie Wydziału Biologii Uniwersytetu w Białymstoku została podpisana umowa pomiędzy UwB a NFOŚiGW. Uczelnię reprezentował prorektor ds. rozwoju - dr hab. Jarosław Matwiejuk, prof. UwB, z kolei Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej jego wiceprezes - Sławomir Mazurek. Podpisanie umowy zostało połączone z konferencją prasową, w której wzięli także udział: dziekan Wydziału Biologii - dr hab. Piotr Zieliński, prof. UwB, dr hab. Ada Wróblewska, prof. UwB z Wydziału Biologii – koordynatorka projektu, a także Angelika Trela-Pękała z NFOŚiGW.

- Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej od 34 lat finansuje inwestycje, które mają służyć zrównoważonemu rozwojowi Polski. Są to zarówno bardzo duże inwestycje, jak i te związane z edukacją. Chciałbym pogratulować Uniwersytetowi tego projektu. Dziękuję za to holistyczne podejście, które pozwoli zdobyć młodym ludziom wiedzę w sposób bezpośredni. Szczególnie po etapie pandemii bardzo ważne jest to, by ci, którzy interesują się środowiskiem, którzy chcą poznawać środowisko, wychodzili w teren. To w terenie możemy zrozumieć, czym jest dynamika populacji, czym jest sukcesja, jak wyglądają te procesy i w jaki sposób je stymulować, żebyśmy to bogactwo, które mamy szczególnie w tym rejonie Polski, zachowali i mogli je pomnażać – mówił podczas spotkania wiceprezes NFOŚiGW Sławomir Mazurek.

Przypomniał, że będzie to kolejny projekt realizowany na największej podlaskiej uczelni we współpracy z Funduszem.

- To dla nas duże wyróżnienie, że Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska dostrzega potencjał Uniwersytetu w Białymstoku. Na ten potencjał składa się jeden z najlepszych naszych wydziałów – Wydział Biologii, który ma znakomitych naukowców, znakomity dorobek i kto, jak nie ten wydział ma się zajmować misją bioróżnorodności. Nie da się tej misji lepiej przeprowadzić niż tu na Podlasiu, gdzie mamy do czynienia ze zróżnicowaną przyrodą, ale także z tymi, którzy się tą przyrodą interesują. Jako konstytucjonalista muszę zauważyć, że ten projekt wspaniale łączy konstytucyjne prawo do nauki z konstytucyjnym obowiązkiem ochrony środowiska i konstytucyjnym prawem do korzystania ze środowiska naturalnego. Panie Prezesie - dziękujemy za dobre wieści. Zapewniam, że nasz Uniwersytet będzie pisał kolejne projekty i mam nadzieję, że będą pozytywnie rozpatrywane – podkreślał z kolei prorektor ds. rozwoju dr hab. Jarosław Matwiejuk, prof. UwB.

Celem projektu „Misja Bioróżnorodność” jest przybliżenie pojęcia bioróżnorodności, ale też zaprezentowanie nowoczesnych technologii, które pozwalają ją badać, chronić, zapobiegać jej zubożeniu. Co ważne, pomysłodawcy projektu – naukowcy z Wydziału Biologii UwB - chcą pokazać, że w działaniach na rzecz bioróżnorodności warto łączyć siły i osiągnięcia przedstawicieli różnych dyscyplin z dziedziny nauk przyrodniczych i ścisłych: biologii, chemii, fizyki i matematyki.

Do udziału w zajęciach laboratoryjnych, terenowych i wykładach zostaną zaproszeni uczniowie szkół podstawowych (klasy 6-8) i ponadpodstawowych (klasy 1-3) z województw podlaskiego, warmińsko-mazurskiego, mazowieckiego i lubelskiego, w tym uczniowie z niepełnosprawnościami oraz uczniowie o szczególnych potrzebach edukacyjnych. Projekt został podzielony na dwie tury: pierwsza ruszy we wrześniu 2023 r. i potrwa do kwietnia 2024, druga – rozpocznie się we wrześniu 2024 roku i także obejmie 8 miesięcy. W każdej z nich może wziąć udział 96 młodych badaczy.

Szczegóły realizacji projektu podczas konferencji zdradziła jego koordynatorka prof. UwB Ada Wróblewska.

- Idea tego projektu narodziła się dwa lata temu, gdy obchodziliśmy jubileusze związane z bioróżnorodnością. Tę myśl o bioróżnorodności chcieliśmy przede wszystkim skierować do młodzieży szkół podstawowych i ponadpodstawowych. Nasz projekt będzie trwał dwa lata i będzie wielokierunkowy. W jego realizację są włączeni nauczyciele akademiccy z Wydziału Biologii, Wydziału Chemii, Wydziału Fizyki i Wydziału Matematyki UwB. Będą realizować warsztaty, zajęcia terenowe, przeprowadzać wykłady – wyjaśniała prof. Ada Wróblewska.

Uczniowie będą pracowali w dwunastoosobowych grupach. Program „Misji Bioróżnorodność” obejmuje w sumie 52 godziny zajęć praktycznych oraz 10 wykładów. Wśród tematów znalazły się m.in.: bioróżnorodność roślin zakodowana w DNA, modelowanie matematyczne zjawisk przyrodniczych, badanie składu produktów spożywczych pochodzenia naturalnego czy wykorzystanie systemu informacji geograficznej do monitorowania bioróżnorodności. Tematyka warsztatów zostanie opisana w specjalnie przygotowanej, drukowanej kronice, która będzie zawierała instrukcje do wykonania eksperymentów i obserwacji metodą naukową oraz wskazówki do rozwiązania problemu - zagadki z poszczególnych naukowych misji.

Na zakończenie każdej edycji zajęć jej uczestnicy przygotują kampanię informacyjno-edukacyjną. Uczniowie zaprojektują i wykonają ulotki, plakaty, krótkie filmy i podcasty podnoszące świadomość ekologiczną i zachęcające do zmian w zachowaniu. Materiały audiowizualne będą prezentowane na stronie internetowej projektu, w mediach społecznościowych i tradycyjnych, dzięki czemu dotrą do szerokiego grona odbiorców. Wyniki swoich naukowych dociekań uczniowie przedstawią też podczas pikniku naukowego.

„Misja Bioróżnorodność” to kolejny projekt Wydziału Biologii UwB, który skierowany jest do mieszkańców, i tych najmłodszych, i tych nieco starszych. Od kilku lat z powodzeniem działa tu np. Młodzieżowy Uniwersytet Przyrodniczy.

- Faktycznie Wydział Biologii jest bardzo otwarty na młodzież, na mieszkańców regionu. Praktycznie codziennie, wspólnie z Uniwersyteckim Centrum Przyrodniczym, mamy u siebie gości – mówił dziekan Wydziału prof. UwB Piotr Zieliński.

Zapewniał, że dzięki doświadczeniu zdobytemu przy realizacji innych projektów, „Misja Bioróżnorodność” zakończy się sukcesem. - Naukowcy: biolodzy wspólnie z chemikami, fizykami i matematykami, na pewno zrealizują ten projekt z dala od podręczników, od schematów, od różnego rodzaju wzorów. Będzie to praktyczna wiedza zdobyta w nowoczesnym kampusie i w terenie –wymieniał dziekan Zieliński.  

Projekt „Misja Bioróżnorodność” uzyskał dofinansowanie z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w wysokości 631 490 zł.