Znakomity prawnik i pierwszy rektor największej podlaskiej uczelni prof. Adam Jamróz odebrał w czwartek (2.06) tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu w Białymstoku. Jest 20. osobą, której Senat UwB nadał tę godność. – Mam ogromną satysfakcję, że ten uniwersytet żyje, rozwija się. Jestem białostoczaninem – podkreślał w trakcie uroczystości honorowy doktor.

Prof. Adam Jamróz był pierwszym rektorem Uniwersytetu w Białymstoku. Kierował uczelnią od 1997 do 2001 roku, budując jej struktury kadrowe, inwestując w bazę materialną i infrastrukturę, wprowadzając niezbędne zmiany organizacyjne.

W czwartek, 2 czerwca 2022 r., w 25. rocznicę powstania największej podlaskiej uczelni, pierwszy rektor UwB odebrał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu w Białymstoku. Uroczystość odbyła się w auli im. Janusza Korczaka Wydziału Nauk o Edukacji. Wzięli w niej udział przedstawiciele Uczelni, samorządu i władz państwowych oraz najbliżsi honorowego doktora.

Laudację na cześć prof. Jamroza wygłosił prof. Leonard Etel, były rektor UwB i były dziekan Wydziału Prawa.

- Od czego zacząć? Ab ovo czyli od początku, a początek był taki - i tutaj muszę przytoczyć historię, którą na pewno niektórzy z państwa znają - że trzeba było wnieść fortepian profesora na 2 piętro w bloku przy ul. Konwaliowej w Białymstoku, gdzie zamieszkał po przeprowadzce z Katowic. Jak zobaczyłem ten instrument i rozmiary klatki schodowej w bloku, pomyślałem: to jest nie do zrobienia. Co innego jednak postanowił nasz dzisiejszy doktorant. Co postanowił - to zrobił, chociaż wydawało się, że przeczy to prawom fizyki. Wówczas pierwszy raz, nie ostatni, pomyliłem się co do możliwości profesora: fortepian stanął w dużym pokoju! I to jest charakterystyczne dla profesora Jamroza, że nie boi się  podejmować „zadań nie do wykonania” – podkreślał prof. Etel.

Symbolicznych „fortepianów” było w laudacji więcej. Prof. Etel, który od wielu lat współpracuje z prof. Jamrozem, podał konkretne przykłady działalności honorowego doktora, dzięki którym rozwinął się białostocki Wydział Prawa, a w 1997 roku powstał Uniwersytet w Białymstoku.

- Profesor postanowił „oderwać się” od Uniwersytetu Warszawskiego i stworzyć samodzielny uniwersytet. Podkreślam – to była inicjatywa profesora, a nie władz ministerialnych, które początkowo były temu przeciwne. Jak można stworzyć uniwersytet z filii, gdy nie chce tego minister szkolnictwa wyższego i nauki? I z tego powodu prawie nikt nie wierzył, że może w Białymstoku powstać uniwersytet w ekspresowym tempie. Warszawa nigdy się nie zgodzi! Na pewno wierzył w to profesor, ponieważ w tym właśnie celu zostaje prorektorem ds. Filii Uniwersytetu Warszawskiego w Białymstoku (1 września 1996 r.), a 19 czerwca 1997 roku Sejm przyjął ustawę o utworzeniu Uniwersytetu w Białymstoku. Po 10 miesiącach działań profesora mieliśmy Uniwersytet, którego został pierwszym rektorem – mówił prof. Leonard Etel.

Podkreślał, że prof. Jamróz potrafił działać wyjątkowo skutecznie. Potrafił też godzić zarządzanie uczelnią z własnym rozwojem naukowym. Prof. Etel wspomniał też o trudnych momentach prof. Jamroza. Wiele decyzji pierwszego rektora było bowiem niesłusznie krytykowanych, pojawiały się plotki, pomówienia.

- Podczas naszych spotkań w ramach kolegium rektorów UwB często dyskutujemy o nowych wyzwaniach stojących przed Uniwersytetem i często jest tak, że chociaż nie zgadzam się z profesorem, to czuję, że bardzo mu zależy na rozwoju Uniwersytetu. On już się nie zmieni i zawsze będzie rektorem Uniwersytetu w Białymstoku! – mówił prof. Etel.

O zasługach prof. Jamroza dla samodzielności i rozwoju UwB, a także o jego znakomitych osiągnięciach naukowych i propaństwowych mówili też recenzenci postępowania o nadanie tytułu DHC: prof. Ryszard Czarny, prof. Marian Grzybowski oraz prof. Maciej Perkowski.

- Prof. Adam Jamróz we wszystkich polach swojej działalności, tej akademickiej, czy publicznej, nie tylko potrafił dzielić się swoją ogromną wiedzą i doświadczeniem, ale potrafił również wytyczać nowe horyzonty, starając się o reformę nauki i systemu edukacji, dbając o stanowienie prawa w Senacie, czy o wymiar jego realizacji w Trybunale Konstytucyjnym - mówił prof. Ryszard Czarny.

- Jeżeli można w czymś doszukiwać się satysfakcji dzisiejszego bohatera, doktora honorowego, to myślę, że w tym, co jest dorobkiem tego uniwersytetu i w sferze nauki, i w sferze edukacji. Rzadko komu, poza monarchami jak Kazimierz Wielki, jak Batory, jak Jan Kazimierz, przyjdzie łączyć swoje życie z powstaniem czegoś takiego jak uniwersytet – podkreślał prof. Marian Grzybowski.

- Twoje szczyty zawsze mają więcej z K2 niż z Mont Everest. Nie o wielkość bezwzględną przecież idzie, lecz o skalę trudności. W końcówce XX wieku utworzyć Uniwersytet, do tego w Białymstoku, to było K2. W dodatku zimą, bez tlenu (…) Mija czas – inni wędrują Twym szlakiem. Kto się zna - rozumie i wie, coś uczynił – mówił z kolei zwracając się do prof. Jamroza jego były student, prof. Maciej Perkowski z Wydziału Prawa. 

- Nie jestem żadnym bohaterem, ale dwie rzeczy bym sobie przypisał. To jest wyczucie chwili (moment powstania UwB przyp. red.) i to co przewidywałem: samodzielność uskrzydla, zmusza do wysiłku. Zobaczmy, ile zrobiono! Z satysfakcją obserwowałem rozwój uczelni. Widziałem, czego ja nie mogłem zrobić, a Panowie Rektorzy zrobiliście. Nie będę wymieniał, fakty są znane. Mam ogromną satysfakcję, że ten uniwersytet żyje, rozwija się. Przybyłem tu jako obcy, długo byłem obcy i chyba już nie jestem obcy. Jestem białostoczaninem, wbrew temu co mówiono przez wiele lat – podkreślał  w trakcie uroczystości prof. Adam Jamróz.

W swoim wystąpieniu sporo miejsca poświęcił momentowi powstania Uniwersytetu w Białymstoku. Nie uważa się za osobę, która tworzyła uniwersytet. - Byłem organizatorem procesu powstawania uniwersytetu. Jestem racjonalistą, tak to oceniam – podkreślał.

Wymieniał osoby, bez pomocy których nie byłoby Uniwersytetu w Białymstoku. Tym bardziej, że problemów nie brakowało. - Pewna pani z Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego powiedziała wprost: panie rektorze, z uznaniem dla pana wysiłku, ale po co Wam w takim Białymstoku uniwersytet? Nie wystarczy wyższa szkoła zawodowa? To mnie tylko umocniło w przekonaniu, że warto to robić – mówił doktor honorowy.

Było też nawiązanie do współczesności. W swoim wykładzie prof. Jamróz mówił o autonomii uniwersytetu w czasach współczesnych, skupiając się na autonomii instytucjonalnej oraz intelektualnej.

Tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu w Białymstoku nadał prof. Adamowi Jamrozowi Senat UwB na wniosek Wydziału Prawa.

Zapraszamy do obejrzenia galerii zdjęć

Prof. Adam Jamróz jest znakomitym prawnikiem i politologiem, absolwentem Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jego naukowe zainteresowania koncentrują się na teorii państwa i prawa oraz teorii demokracji. Z największą podlaską uczelnią związany był od 1986 roku – wówczas rozpoczął pracę w Instytucie Prawa Filii Uniwersytetu Warszawskiego w Białymstoku. Piastował stanowisko I zastępcy dyrektora Instytutu, a następnie, po przekształceniu go w Wydział, prodziekana. W latach 1990-1996 dwukrotnie sprawował funkcję dziekana jednostki. Aktywnie działał na rzecz wzmocnienia kadrowego i rozwoju Wydziału Prawa.

W 1996 roku prof. Adam Jamróz został wybrany na prorektora Uniwersytetu Warszawskiego ds. Filii w Białymstoku. Co szczególnie ważne w kontekście jubileuszu Uniwersytetu w Białymstoku – był zdeklarowanym zwolennikiem usamodzielnienia się białostockiej uczelni, a także inicjatorem i konsekwentnym realizatorem działań, które do tego doprowadziły. Prof. Jamróz został też pierwszym rektorem nowo utworzonego Uniwersytetu w Białymstoku. Kierował uczelnią od 1997 do 2001 roku, budując jej struktury kadrowe, inwestując w bazę materialną i infrastrukturę, wprowadzając niezbędne zmiany organizacyjne.

Dorobek naukowy prof. Adama Jamroza obejmuje m.in. monografie, rozprawy i artykuły publikowane w Polsce, ale także np. we Francji. Profesor aktywnie współpracował z zagranicznymi ośrodkami naukowymi (był zapraszany na wykłady i odbywał staże m.in. na uczelniach i w instytutach w Rennes, Paryżu, Tybindze i Speyer). Zasiadał w Komitecie Nauk Prawnych oraz w Komitecie Nauk Politycznych PAN. Jest też członkiem Europejskiej Akademii Nauki, Sztuki i Literatury, z siedzibą w Paryżu. 

Prof. Jamróz to także człowiek zaangażowany w sprawy publiczne. W latach 2001-2003 sprawował mandat senatora RP, następnie (do 2012 r.) był sędzią Trybunału Konstytucyjnego. W 2012 roku został uhonorowany Krzyżem Komandorskim Odrodzenia Polski.

- W dniu 15 grudnia 2021 roku, Senat Uniwersytetu w Białymstoku, Uchwałą nr 2970, nadał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu w Białymstoku prof. dr. hab. Adamowi Jamrozowi − wybitnemu uczonemu, cenionemu prawnikowi, znakomitemu nauczycielowi akademickiemu, intelektualiście wielkiego formatu oddanemu sprawom publicznym, który doprowadził do utworzenia Uniwersytetu w Białymstoku i stworzył podwaliny do jego intensywnego rozwoju – przypomniała w trakcie uroczystości prof. Izabela Święcicka, prorektor UwB ds. nauki i współpracy międzynarodowej.