Ochronę Amerykańskiego Urzędu Patentowego otrzymała metoda optomagnetycznego zapisu i wyświetlania dynamicznych obrazów holograficznych. Autorami wynalazku są fizycy z Uniwersytetu w Białymstoku i Politechniki Warszawskiej. To już trzeci patent uzyskany przez zespół białostockich fizyków pod kierunkiem prof. dr. hab. Andrzeja Stupakiewicza.

Naukowcy opatentowali wyniki swoich badań przeprowadzonych w ostatnich latach w Katedrze Fizyki Magnetyków na Wydziale Fizyki UwB w zespole pod kierunkiem prof. dr. hab. Andrzeja Stupakiewicza. Istotą wynalazku pt. „Methods of recording and reproducing holograms” (US patent 12,298,717 B2) jest metoda oraz system wyświetlacza przyocznego do zapisu i wizualizacji hologramów generowanych komputerowo w nośniku optomagnetycznym.

Nośnikiem, jak podano w opisie wynalazku, jest klasa syntetycznych nanomateriałów magnetycznych, wykazujących efekt odwracalnego przełączania kierunku magnetyzacji pod wpływem wiązki laserowych impulsów femto- i pikosekundowych. W wyniku wyłącznie optycznego zapisu powstają wzory generowane komputerowo poprzez skanowanie wiązką laserową na powierzchni nośnika. Druga wiązka laserowa w tej metodzie pozwala dokonać wizualizacji obrazu holograficznego, który zgodnie z zasadami fizyki posiada cechy przestrzennego obrazu 3D.

- Wynalazek prezentuje bezpikselowy sposób zapisu, wykorzystując ośrodek optomagnetyczny. Pozwoli to na zapis nawet 8000×8000 punktów na jeden cal kwadratowy z wymaganą docelową częstotliwością pełnych klatek 180 Hz. Ponadto, zapisany obraz pozostaje trwałym tak jak informacja w pamięci dysku magnetycznego. Obecne metody zapisu holograficznego, wykorzystujące przeważnie modulatory SLM (ang. Spatial Light Modulator) sterowane impulsami elektrycznymi, proponują zapis maksymalnie 3840×2160 punktów na jeden cal kwadratowy z przestrzennym ograniczeniem struktury pikselowej nośnika oraz brakiem efektu pamięci po wyłączeniu sygnałów elektrycznych – mówi prof. dr hab. Andrzej Stupakiewicz z Wydziału Fizyki UwB.

Patent zawiera część wyników, które zostały już opublikowane przez autorów wynalazku na łamach tygodnika „Nature Communications” w 2022 roku, a także nowe wyniki badań laboratoryjnych, prezentujących koncepcję budowy wyświetlacza przyocznego do wizualizacji dynamicznych obrazów holograficznych. Warto podkreślić, że patent zawiera 24 zastrzeżeń, które pozwolą na skuteczną ochronę wynalazku.

Prace laboratoryjne zostały zrealizowane dzięki wsparciu finansowemu ze środków otrzymanych z projektu realizowanego w ramach programu „Inkubator Innowacyjności 4.0”, którego koordynatorem ze strony UwB była Maria Truskolaska ze Wschodniego Ośrodka Transferu Technologii UwB. Procedura patentowa została zrealizowana we współpracy UwB i PW, przy aktywnym wsparciu Mariusza Roszkowskiego z WOTT. 

Autorzy wynalazku spodziewają się, że amerykański patent da szansę na opracowanie przyocznych wyświetlaczy o wysokiej rozdzielczości obrazów dynamicznych niedostępnych obecnie na rynku.

To już trzeci patent, w tym drugi amerykański, uzyskany przez białostockich fizyków pod kierunkiem prof. Andrzeja Stupakiewicza.

• A. Stupakiewicz, A. Stognij, A. Maziewski, „Sposób wytwarzania heterostruktur magnetycznych kobaltu/granatu”, patent PL 227195 (2017).
• A. Stupakiewicz, K. Szerenos, “Ultrafast photomagnetic recording in a dielectric medium using anisotropic ions and effective Gilbert damping”, US patent 10,037,777 B1 (2018).
• M. Makowski, M. Sypek, J. Bomba, A. Stupakiewicz, „Metody rejestrowania i reprodukcji hologramów”, patent USA 12,298,717 B2 (2025).