19 września na Kirgiskim Uniwersytecie Narodowym im. Yusufa Balasaghuniego w Biszkeku została powołana Polsko-Kirgistańska Komisja Historyczna. Jest trzecią tego typu inicjatywą, po wcześniej utworzonych Komisjach Polsko-Kazachstańskiej i Polsko-Uzbekistańskiej, co stanowi kolejny, ważny krok w rozwijaniu współpracy naukowej między Polską a krajami Azji Środkowej.

Obecnie trwają również intensywne rozmowy z partnerami z Tadżykistanu. W trzech wszystkich Komisjach przewodniczącym jest prof. dr hab. Wojciech Śleszyński z Wydziału Stosunków Międzynarodowych UwB. Dzięki temu Uniwersytet w Białymstoku zajmuje wiodącą pozycję w Polsce w badaniach nad historią i relacjami międzynarodowymi z krajami Azji Środkowej.

Celem komisji, podobnie jak w przypadku dwóch poprzednich, jest poszukiwanie i wymiana źródeł historycznych, prowadzenie wspólnych badań naukowych, a także rozwijanie współpracy w zakresie edukacji i popularyzacji wiedzy. Dzięki tego typu inicjatywom polscy naukowcy zyskują dostęp do unikalnych archiwów i dokumentów, które mogą rzucić nowe światło na losy Polaków w Kirgistanie oraz szerzej – w całym regionie. Współpraca w ramach Komisji umożliwi identyfikację, digitalizację i analizę tych materiałów, to zaś pozwoli na lepsze zrozumienie wspólnej historii obu narodów.

Do składu Komisji ze strony kirgistańskiej weszli:

• przewodniczący – prof. Alymbek Kuszubekov, dyrektor Instytutu Historii i Regionalistki Kirgiskiego Uniwersytetu Narodowego,
• sekretarz – dr Gulzat Chodoldoeva, zastępca dyrektora Instytutu Historii i Regionalistki Kirgiskiego Uniwersytetu Narodowego.

Stronę polską Komisji reprezentują:

• przewodniczący – prof. Wojciech Śleszyński, Kierownik Katedry Badań Wschodnich i Międzynarodowych Stosunków Politycznych Uniwersytetu w Białymstoku, dyrektor Muzeum Pamięci Sybiru,
• sekretarz – dr Dmitriy Panto, adiunkt Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku.

W pierwszym posiedzeniu na Kirgiskim Uniwersytecie Narodowym im. Yusufa Balasaghuniego w Biszkeku udział wzięli również dr Asel Shaiyldaeva, dr Nazira Kasymova oraz dr Nazira Mamosheva.

Podczas spotkania omówiono kluczowe kierunki współpracy oraz ustalono priorytetowe obszary badań, które mają przyczynić się do pogłębienia wiedzy o wspólnej historii i relacjach między Polską a Kirgistanem.

Powołanie Polsko-Kirgistańskiej Komisji Historycznej wpisuje się w szerszy kontekst działań zmierzających do odbudowy i dokumentowania historii Polaków na Wschodzie. Współpraca ta ma szansę nie tylko wzbogacić wiedzę historyczną, ale także wzmocnić więzi między Polską a Kirgistanem na poziomie naukowym, kulturalnym i społecznym. Inicjatywa ta jest kolejnym dowodem na to, że wspólne doświadczenie historyczne może być pomostem łączącym narody.

Jeszcze w tym roku uruchomiony zostanie portal z dokumentami pozyskanymi w ramach projektów naukowych prowadzonych z partnerami z Kirgistanu, Kazachstanu i Uzbekistanu. W okresie, kiedy nie mamy dostępu do materiałów zgromadzonych w archiwach rosyjskich czy białoruskich, uzyskane dokumenty mają olbrzymie znaczenie naukowe i społeczne. Integralną częścią portalu będzie specjalna wyszukiwarka AI, umożliwiająca przeszukiwanie materiałów w większości rosyjskojęzycznych niezależnie od zastosowanego języka.