2024
Praważka Meganeura - nowy eksponat w Uniwersyteckim Centrum Przyrodniczym im. Profesora Andrzeja Myrchy
Na wystawie stałej Ewolucja naczyniowych roślin lądowych zamieszkał największy latający owad w historii życia na Ziemi - karbońska praważka Meganeura. Model odzwierciedla rzeczywisty rozmiar i kształt praważki.
Pierwsze praważki pojawiły się na Ziemi w okresie późnego karbonu, około 300 milionów lat temu. Były to olbrzymie owady osiągające rozpiętość skrzydeł nawet 75 cm, która jest 3 razy większa od rozpiętości skrzydeł największych współczesnych owadów. Tułów miał prawie 40 cm długości. Masa ciała praważki wynosiła nawet 200 g. Przedstawiciele rodzaju Meganeura były wtedy jedynymi latającymi drapieżnikami, polującymi na inne owady i małe kręgowce, które zamieszkiwały tropikalne, karbońskie lasy na terenie dzisiejszej Europy.
Współcześnie jej gigantyzm tłumaczy się dwiema teoriami. Jedna z teorii mówi, że olbrzymi owad zawdzięczał swoje rozmiary zwiększonej ilości tlenu w gęstej karbońskiej atmosferze (wówczas tlen stanowił 35% składu atmosfery, dzisiaj 21%). Inna teoria twierdzi, że to brak innych, powietrznych drapieżników pozwolił im aż tak urosnąć i rozwinąć skrzydła.
Fot. dr Janusz Kupryjanowicz
 |
 |
35 lat Uniwersyteckiego Centrum Przyrodniczego im. Profesora Andrzeja Myrchy
28 listopada 2024 r. w siedzibie Centrum odbyło się jubileuszowe spotkanie z okazji 35-lecia naszej działalności. Udział w nim wzięli zaproszeni goście, w tym przedstawiciele władz rektorskich i dziekańskich, pracownicy, wybitni naukowcy, pasjonaci przyrody, przyjaciele UCP.
- Uniwersyteckie Centrum Przyrodnicze powstało z inicjatywy i dzięki wielkiej pasji wybitnego biologa, polarnika, wieloletniego pracownika uczelni prof. dr. hab. Andrzeja Myrchy (1939 – 1997). Następnie rozwijało się dzięki staraniom kierownika Centrum mgr. Wiesława Mikuckiego i zaangażowaniu pracowników oraz wsparciu i życzliwości władz UwB – mówiła dr Anna Matwiejuk, dyrektor Centrum.
– Profesor Myrcha poświęcił znaczną część życia pracy naukowo-dydaktycznej w Instytucie Biologii Filii Uniwersytetu Warszawskiego w Białymstoku, którego był współtwórcą. To dzięki jego pracy i staraniom powstało Uniwersyteckie Centrum Przyrodnicze – dodała.
Misją Uniwersyteckiego Centrum Przyrodniczego jest nie tylko działalność wystawiennicza, gromadzenie zbiorów przyrodniczych, ale także działalność edukacyjna i popularyzacja wiedzy przyrodniczej.
UCP promuje Uniwersytet w Białymstoku, przybliża przyrodę nie tylko naszego regionu oraz bioróżnorodność biologiczną. Przekazuje wiedzę na temat różnych dziedzin nauk przyrodniczych, takich jak zoologia, botanika, mykologia, antropologia, paleontologia, geologia oraz innych. W ten sposób uczy zwiedzających o ewolucji życia na Ziemi, procesach geologicznych, zróżnicowaniu gatunków czy zagrożeniach dla środowiska naturalnego. Wspiera działalność edukacyjną na Wydziale Biologii UwB. Jest miejscem bardzo chętnie odwiedzanym przez Gości UwB z kraju i z zagranicy oraz mieszkańców Polski Północno-Wschodniej.
- Przez 35 lat działalności oferta Centrum Przyrodniczego stale się zmieniała. Organizowane są wystawy i ekspozycje czasowe w siedzibie UCP, jak i na wydziałach Biologii, Chemii, Matematyki i Informatyki w Kampusie UwB. Centrum oferuje: zwiedzanie z przewodnikiem, lekcje, warsztaty, wykłady, konkursy, prelekcje, wywiady, posty w social mediach – mówiła dr Anna Matwiejuk.
Jubileusz 35 -lecia był także okazją do refleksji i serdecznych podziękowań dla byłych i obecnych pracowników UCP oraz wszystkich tych, którzy wspierali i nadal wspierają rozwój jednostki.
- Cenne jest, iż oboje naukowców prof. Andrzej Myrcha i prof. Alina Myrcha patronują miejscu i Uniwersyteckiemu Centrum Przyrodniczemu, które jest wizytówką Uniwersytetu w Białymstoku – podkreślił Prorektor ds. kształcenia dr hab. Krzysztof Korotkich, prof. UwB.
Podczas jubileuszowego spotkania zaproszeni Goście mogli obejrzeć film Beaty Hyży - Czołpińkiej z serii Świadkowie Czasu pt. Ludzki Człowiek, nakręcony dla telewizji polskiej TVP Białystok. Film jest wspomnieniem dorobku i życiorysu Profesora Andrzeja Myrchy. Narratorami w filmie byli m.in. prof. dr hab. Marek Konarzewski, prezes PAN i prof. dr hab. Jan R.E. Taylor.
O znaczeniu i roli UCP najlepiej świadczy stale rosnąca liczba zwiedzających, wynosząca ponad 10 000 osób rocznie. Serdecznie zapraszamy do odwiedzania wystaw w Uniwersyteckim Centrum Przyrodniczym im. Profesora Andrzeja Myrchy.
Jubileuszowe Wystawy Uniwersyteckiego Centrum Przyrodniczego
Rok 2024 jest dla nas czasem szczególnym - to już 35 lat tradycji i historii, bogate zbiory, kolekcje, wystawy, eskpozycje, wykłady, warsztaty muzealne i... wyjątkowi ludzie, którym serdecznie dziękujemy!
Podziękowania kierujemy do wszystkich osób zaangażowanych w powstanie i działalność UCP, do władz i administracji Uczelni, pracowników Centrum, a w szczególności do mgr. Wiesława Mikuckiego, który przez wiele lat kontynuował ideę powstania i rozwoju jednostki.
Z tej okazji przygotowaliśmy wystawę pt. „Plakatem spisana historia”, przedstawiającą bogatą działalność wystawienniczą oraz ekspozycję pt. „Profesor Andrzej Myrcha (1939-1997) – pomysłodawca, założyciel i patron Uniwersyteckiego Centrum Przyrodniczego”.
Wystawa „Plakatem spisana historia” zabiera nas w niezwykłą, historyczną podróż do Uniwersyteckiego Centrum Przyrodniczego. Na wystawie prezentujemy trzydzieści trzy wybrane plakaty do wystaw czasowych, zrealizowanych przez nas od 1999 roku.
Na ekspozycji poświęconej patronowi UCP, Profesorowi Andrzejowi Myrsze, prezentowany jest z kolei obszerny opis sylwetki naukowca oraz kilkadziesiąt pamiątek po nim: pamiątkowe zdjęcia Profesora z wypraw, publikacje, dokumenty i książki. Profesor Andrzej Myrcha to przede wszystkim „Ludzki Człowiek” - wrażliwy na sprawy innych, na którego życzliwość, pomoc i wsparcie w każdej sytuacji można było zawsze liczyć.
Wystawy prezentowane są w holu Wydziału Biologii (kampus UwB). Można je oglądać do 17 stycznia 2025 roku.
Serdecznie zapraszamy!
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
Poznajmy fascynujące życie grzybów - wykłady i warsztaty w Centrum Przyrodniczym
Grzyby to nie tylko zebrane do koszyka prawdziwki. To organizmy charakteryzujące się różnorodnymi rozmiarami, czy kształtami (widoczne na zdjęciach mogłyby stać się naturalną dekoracją halloweenową).
O ich ciekawym, różnorodnym życiu można posłuchać na naszych wykładach:
O czym można dowiedzieć się na naszych wykładach?
Więcej szczegółów można znaleźć tutaj
Serdecznie zapraszamy!
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
Serdecznie zapraszamy na nowe warsztaty w Centrum Przyrodniczym: Dlaczego mucha nie może być tak duża jak koń? Czy stonoga ma rzeczywiście sto nóg?
Uniwersyteckie Centrum Przyrodnicze im. Profesora Andrzeja Myrchy oferuje, oprócz zwiedzania naszych wystaw, szeroką gamę wykładów i warsztatów. Na powyższe pytania odpowiemy na warsztatach poświęconym stawonogom, najliczniejszej i najbardziej zróżnicowanej grupie zwierząt na świecie. Warsztaty prowadzi dr Janusz Kupryjanowicz.
Jak wyglądają warsztaty?
Więcej szczegółów o naszych warsztatach i wykładach znajdziecie Państwo tutaj.
Fot. J. Kupryjanowicz
 |
"Dary Lasu" - Pokonkursowa Wystawa Prac Plastycznych
Prawdziwki, podgrzybki, muchomory czerwone, owoce leśne, jagody, kasztany, żołędzie, jarzębina - to bohaterowie wystawy plastycznej, która w poniedziałek, 21 października została otwarta w siedzibie Wydziałów Matematyki i Informatyki UwB (na parterze) przy ul. K. Ciołkowskiego 1M.
Autorami prac są uczniowie z placówek szkolnictwa specjalnego, którzy wzięli udział w II Podlaskim Ekologicznym Konkursie Plastycznym pt. „Dary lasu”. Wystawę można oglądać do 31 stycznia 2025 r.
Ekspozycja składa się z 36 prac. Ich autorzy, wykorzystując różne techniki i cała gamę kolorów, ukazują dary lasu, także w towarzystwie zwierząt i ludzi. Te artystyczne wizje docenili organizatorzy międzyszkolnego konkursu plastycznego: Szkoła Podstawowa nr 46 Specjalna w Białymstoku, Uniwersyteckie Centrum Przyrodnicze im. Profesora Andrzeja Myrchy oraz Wydział Biologii Uniwersytetu w Białymstoku przy wsparciu Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Na konkurs wpłynęło ponad 160 prac z 14 placówek z województwa podlaskiego. Wszystkim uczestnikom dziękujemy i gratulujemy!
Nagrodzone prace konkursowe:
Wyróżnione prace:
Fot. Piotr Duniewski, UwB
 |
 |
 |
 |
 |
 |
Lucy – rekonstrukcja słynnej prakobiety w Uniwersyteckim Centrum Przyrodniczym
Wystawa antropologiczna „Śladami naszych przodków” wzbogaciła się o nowy eksponat. Jest nim naturalnych rozmiarów rekonstrukcja australopiteka (Australopithecus afarensis) - praprzodka człowieka rozumnego (Homo sapiens). Lucy, która żyła 3,2 mln lat temu w Afryce, dołączyła na wystawie do neandertalczyka (Homo neanderthalensis).
Jesteśmy bardzo dumni i wzruszeni, że w 50. rocznicę odkrycia najsłynniejszego australopiteka świata każdy może zobaczyć słynną „australopiteczkę” Lucy w stolicy Podlasia, w Uniwersytecie w Białymstoku, w Centrum Przyrodniczym. Lucy jest wielką damą nauki. Jej odkrycie było punktem zwrotnym w badaniach nad ewolucją człowieka. Lucy stała się ikoną nauki, artefaktem kulturowym oraz okazem wzorcowym, do którego porównywano inne kopalne szczątki. Niezwykle dobrze zachowany szkielet Lucy całkowicie przewartościował naszą wiedzę i rozumienie ewolucji człowieka.
Lucy należała do gatunku Australopithecus afarensis – „południowej małpy człekokształtnej z Afaru”, zamieszkującej sawanny Afryki Wschodniej ok. 3,2 mln lat temu. Lucy jest najsłynniejszą przedstawicielką tego gatunku. Fragmenty szkieletu odnalezione zostały w 1974 roku przez amerykańskiego paleoantropologa Donalda Carla Johansona w pobliżu formacji Hadar w Etiopii. Jej imię zostało zaczerpnięte z popularnej wówczas piosenki zespołu The Beatles „Lucy in the Sky with Diamonds”. Etiopia jest dumna nie tylko z wywodzonej od króla Salomona państwowości, ale także odkryć paleoantropologicznych. Lucy w swojej „ojczyźnie” znana jest jako „Jesteś wspaniała” (Dinkinesh, język amharski).
Odkrycie szczątków Lucy pół wieku temu miało fundamentalne znaczenie dla rozwoju nauki, paleoantropologii, bowiem był to wówczas najbardziej kompletny szkielet przedstawiciela człowiekowatych z pliocenu (5,33 – 2,58 mln lat temu). Jej odkrycie dało wiedzę, jak wyglądała istota, nieznanego wcześniej gatunku hominida, stając się siłą napędową w poszukiwaniu pochodzenia człowieka.
Dzięki zachowanym artefaktom naukowcy podjęli próby odtworzenia wyglądu przyżyciowego Lucy oraz sposobu jej lokomocji. Ustalono, że dożyła zaledwie 20 lat, miała 1,1 m wzrostu i ważyła około 29 kg. Miała dużą szczękę, niskie czoło oraz małą mózgoczaszkę o pojemności 375 – 500 cm³. Płeć skamieliny określono na podstawie budowy miednicy oraz niewielkich wymiarów ciała. Lucy posiadała krępą budowę ciała, stożkowatą klatkę piersiową, krótkie kończyny dolne, długie ramiona i palce przystosowane jeszcze do wspinania się po drzewach. Mimo to potrafiła swobodnie poruszać się w pozycji pionowej na dwóch kończynach, dzięki temu, że miała wysklepione stopy i zbieżne duże palce u nóg. W jej diecie dominowały rośliny, owoce i nasiona. Wiodła typowo zbieracki tryb życia pośród roślinności afrykańskiej sawanny. Patrząc na ikonę paleoantropologii sprzed 3,2 mln lat temu widzimy w niej mieszankę cech prymitywnych (małpich), jak i współczesnych (ludzkich).
Znalezisko Lucy wywoływało sensację, a po latach stało się inspiracją dla filmu „Lucy” Luca Bessona z udziałem Scarlett Johansson. Napisano o niej wiele prac, powstała książka „Lucy: początki ludzkości”, a nawet opowieść naukowa „Marzenie Lucy”. Można śmiało powiedzieć, że Lucy była pierwszą paleocelebrytką. Pięćdziesiąt lat później, Lucy nadal zachwyca i porusza wyobraźnię ludzi oraz nadal wpływa na naszą wiedzę o tym kim jesteśmy i co czyni nas ludźmi.
Lucy jest już drugą rekonstrukcją hominida na wystawie w Uniwersyteckim Centrum Przyrodniczym autorstwa Ewy Stawiarskiej i Piotra Menduckiego z firmy KAMYK Piotr Menducki z Ostrowca Świętokrzyskiego.
Wystawę stałą „Śladami naszych przodków” można oglądać w Uniwersyteckim Centrum Przyrodniczym im. Profesora Andrzeja Myrchy przy ul. K. Ciołkowskiego 1J od czerwca 2023 roku. Poświęcona jest ewolucji człowieka. Głównym elementem ekspozycji jest mural przedstawiający jedenaście scenek z życia naszych przodków. Mural uzupełniają repliki czaszek jedenastu hominidów, w tym czaszki ardipiteka Ardi, chłopca Turkana Homo ergaster, australopiteka Lucy i Pani Ples oraz człowieka z Cro-Magnon (jednego z pierwszych kopalnych przedstawicieli Homo sapiens, którego szczątki odkryto w Europie), popiersia wybranych gatunków oraz opisy poszczególnych gatunków.
Serdecznie zapraszamy!
Fot. Anna Matwiejuk i Piotr Menducki
 |
 |
20 kolorowych tablic, przedstawiających 160 gatunków chronionych roślin i 160 gatunków chronionych zwierząt w naszym kraju, można obejrzeć na wystawie pt. „Rośliny i zwierzęta chronione w Polsce na planszach Ligi Ochrony Przyrody” w holu Wydziału Biologii Uniwersytetu w Białymstoku przy ul. K. Ciołkowskiego 1J (kampus UwB). Będzie ona prezentowana do 31 października 2024 r.
- Na dziesięciu kolorowych planszach zobaczymy chronione rośliny rosnące w różnych siedliskach, w tym: rośliny brzegu Bałtyku i solnisk śródlądowych, jezior, rzek i stawów torfowisk, łąk i brzegów wód, ciepłolubnych muraw, borów i wrzosowisk, widnych lasów i zarośli, cienistych lasów, górskich lasów i ziołorośli oraz górskich polan, hal i turzycowisk. Z kolei na planszach dotyczących zwierząt chronionych znajdują się: bezkręgowce siedlisk wodnych, bagiennych i podmokłych, owady, pajęczaki łąk, pól i lasów, ryby, płazy i gady, ptaki siedlisk wodnych i szuwarowych, ptaki bagien i siedlisk nawodnych, ptaki siedlisk leśnych, ptaki lasu, krajobrazu kulturowego i gór, ptaki siedlisk różnych, ssaki drobne oraz ssaki większe – wymienia dr Anna Matwiejuk, dyrektor Uniwersyteckiego Centrum Przyrodniczego im. Profesora Andrzeja Myrchy.
W dzisiejszych czasach, wraz z postępującą degradacja środowiska, ginie wiele gatunków roślin i zwierząt, ubożeje bioróżnorodność, niszczone są cenne pod względem przyrodniczym tereny, stąd ważne są zagadnienia związane z ochroną przyrody:
- Niestety, coraz częściej tracimy poczucie, że jesteśmy częścią świata i przyrody oraz że mamy ogromny wpływ na stan otaczającego nas środowiska. Aby skutecznie działać na rzecz środowiska i ograniczyć działania niepożądane, musimy tego chcieć i wiedzieć jak to zrobić. Jednym z pierwszych kroków może być poznanie przez nas otaczającego świata roślin i zwierząt, w tym jakie gatunki są objęte ochroną – dodaje dyrektor UCP.
Ochrona gatunkowa roślin i zwierząt to jedna z obowiązujących form ochrony przyrody na świecie i w Polsce. Jej celem jest zachowanie rzadkich, endemicznych i zagrożonych wyginięciem gatunków roślin oraz zwierząt, występujących dziko na terenie danego kraju, a także ich siedlisk i ostoi. Ochrona gatunkowa zapewnia zabezpieczenie różnorodności biologicznej na różnych poziomach: genetycznym, gatunkowym i ekosystemowym:
- W Polsce ochroną ścisłą objętych jest 415 gatunków roślin i 589 gatunków zwierząt, w tym: 92 gatunki bezkręgowców i 497 kręgowców. 65% gatunków dzikiej flory i fauny naszego kraju to gatunki leśne. Zwierzętami chronionymi w Polsce są m.in.: chomik europejski, cietrzew, czajka, gil, głuszec, kozica, modliszka zwyczajna, niedźwiedź brunatny, przepiórka, ryś, sójka, wilk, wróbel, zimorodek, żaba moczarowa, żbik, żubr, a roślinami: lilia złotogłów, mikołajek nadmorski, rosiczka okrągłolistna, szarotka alpejska, wrzosiec bagienny i inne – wylicza dr Anna Matwiejuk.
Liga Ochrony Przyrody jest najstarszą organizacją ekologiczną w Polsce. Do zadań LOP należy ochrona przyrody oraz otaczanie jej opieką, oddziaływanie środkami prawnymi na instytucje, podmioty gospodarcze i osoby nieprzestrzegające obowiązujących przepisów i zasad ochrony przyrody i środowiska przyrodniczego. Ponadto LOP inspiruje i popiera wszelkie formy działalności publicznej w kreowaniu i wdrażaniu zasad ekorozwoju.
Serdecznie zapraszamy!
Fot. Piotr Duniewski
 |
 |
 |
 |
 |
 |
Nowa wystawa fotograficzna Uniwersyteckiego Centrum Przyrodniczego
Fluoryt, jaspis, agat, granat i inne minerały można zobaczyć na Wydziale Matematyki UwB przy ul. K. Ciołkowskiego 1 M.
Wystawa składa się z kilkunastu zdjęć wykonanych przez dr. Janusza Kupryjanowicza. Na fotografiach przedstawione są minerały z różnych zakątków świata (m.in. Brazylia, Turcja, Austria czy również Polska). Z tej okazji jeszcze raz dziękujemy Państwu Data za przekazane skarby.
Serdecznie zapraszamy!
Galeria zdjęć:
 |
 |
 |
 |
Serdecznie zapraszamy do obejrzenia nowej ekspozycji Uniwersyteckiego Centrum Przyrodniczego pt. „Ryby z jezior, mórz i oceanów”.
Ekspozycja jest prezentowana w holu Wydziału Biologii (na Kampusie UwB). Będzie można ją oglądać do 4 października 2024 r.
Na wystawie zobaczyć można takie ryby, jak najeżka (Ocean Atlantycki, Ocean Indyjski i Ocean Spokojny), rekinek (Ocean Atlantycki, Morze Śródziemne), zbrojownik (Morze Śródziemne, Ocean Atlantycki), zębacz (Ocean Atlantycki, Morze Bałtyckie), rina (Indo-Pacyfik, Morze Czerwone) okoń (słodkie wody stojące i płynące Europy i Azji) i szczupak (słodkie wody stojące i płynące Europy, Azji i Ameryki Północnej).
Spośród prezentowanych ryb zadziwia najeżka, której cechą charakterystyczną w wyglądzie jest obecność łusek przekształconych w kolce, które służą do obrony oraz to, że w momencie gdy ryba poczuje się zagrożona napompowuje swoje ciało połykając wodę i przybiera wygląd kolczastej kuli. Zbrojownik ma ciało wydłużone, pokryte skórno-kostnymi płytkami uzbrojonymi w kolce oraz dużą głowę z pyskiem wydłużonym w widłowato rozdwojonym rostrum. Cechą charakterystyczną zębacza smugowego jest jego imponujące uzębienie, służące mu do rozłupywania twardych muszli ślimaków i małż, czy krabów i jeżowców.
Na wystawie można zobaczyć także barwną planszę z 24 gatunkami ryb słodkowodnych i morskich występujących w Polsce, w tym 12, które są objęte ochroną (m.in. aloza, ciosa, iglicznia, koza, piskorz, piekielnica), a także poznać budowę zewnętrzną i budowę szkieletu ryby oraz typy łusek ryb i ciekawostki o łuskach.
Fot. W. Pszczółka
Galeria zdjęć:
 |
 |
 |
 |
Różnorodność przyrodnicza miasta
20 i 21 czerwca 2024 r. odbędzie się konferencja „Różnorodność przyrodnicza miasta”, której organizatorami są: Urząd Miejski w Białymstoku, Wydział Biologii Uniwersytetu w Białymstoku, Instytut Nauk Leśnych Politechniki Białostockiej, Uniwersyteckie Centrum Przyrodnicze im. Profesora Andrzeja Myrchy oraz Fundacja Łąka.
Pierwszego dnia konferencji (20 czerwca w Wydziale Biologii UwB) jedną z prelegentek będzie dr Anna Matwiejuk, dyrektor Uniwersyteckiego Centrum Przyrodniczego im. Profesora Andrzeja Myrchy, której wystąpienie "Porosty jako biowskaźniki zmian w środowisku miejskim - co porosty mówią nam o zanieczyszczeniach powietrza i zmianach klimatu w miastach" jest jednym z elementów Sesji 2. konferencji. W tym dniu wystąpienia wygłoszą również: prof. dr hab. Andrzej Górniak, prof. dr hab. Mirosław Ratkiewicz, dr hab. Elżbieta Jekatierynczuk-Rudczyk, prof. UwB, dr hab. Marcin Sielezniew, prof. UwB, dr Agata Kostro-Ambroziak i dr Edyta Jermakowicz z Wydziału Biologii UwB.
Drugi dzień konfernecji (21 czerwca) odbędzie się z kolei w Instytucie Nauk Leśnych Politechniki Białostockiej.
Więcej szczegółów na stronie: www.laka.org.pl
Serdecznie zapraszamy!
Za nami XX Podlaski Festiwal Nauki i Sztuki oraz Noc Muzeów 2024
W ramach festiwalu zorganizowaliśmy zajęcia tematyczne dla grup zorganizowanych, natomiast na Noc Muzeów przygotowaliśmy wykład "Zombie w świecie przyrody" oraz udostępniliśmy zwiedzającym całe nasze Centrum.
Serdecznie dziękujemy za Państwa liczne przybycie, każde pytanie i dobre słowo. Szczególnie ciepło pozdrawiamy 1 Mazurską Brygadę Artylerii im gen. J. Bema, która odwiedziła nas 14 maja. Dziękujemy także wszystkim osobom współtworzącym XX PFNiS i Noc Muzeów za pomoc i wsparcie.
Fotografie wykonane przez 1 Mazurską Brygadę Artylerii im gen. J. Bema:
 |
 |
Nowy eksponat w Uniwersyteckim Centrum Przyrodniczym im. Profesora Andrzeja Myrchy - pterozaur Rhamphorhynchus münsteri (Goldfuss, 1831) von Meyer, 1846.
Nowego mieszkańca UCP o rozpiętości skrzydeł 180 cm można zobaczyć podwieszonego do sufitu na wystawie stałej Filogeneza zwierząt tkankowych.
Rhamphorynchus to rodzaj wczesnego pterozauza, żyjącego w okresie późnej jury (155 – 140 mln lat temu) na terenie Europy, głównie na terenie dzisiejszych Niemiec, gdzie gnieździł się na nadmorskich urwiskach. Miał skrzydła zbudowane ze skórnej błony o rozpiętości co najmniej 2 metrów oraz długie szczęki z ostrymi zębami. Osiągał długość około 1 metra i masę zaledwie 2 kilogramów. Na końcu długiego ogona miał romboidalny płat, który pełnił rolę steru podczas lotu. Miał znakomity wzrok i dzięki temu polował na ryby i głowonogi. W czasie godów mógł tworzyć kilkutysięczne kolonie na skałach, jak współczesne nadmorskie ptaki.
Rekonstrukcję modelu pterozaura wykonała firma Kamyk Piotr Menducki z Ostrowca Świętokrzyskiego. Podczas jego wykonania każdy detal jego budowy konsultowany był z paleontologiem dr Natalią Jagielską z Uniwersytetu w Edynburgu, która jest jednocześnie kuratorem zbiorów paleontologicznych w Muzeum Lyme Regis położonym na Wybrzeżu Jurajskim w Dorset w Anglii. Dr Natalia Jagielska pracowała nad pierwszym pterozaurem odkrytym w Szkocji, w Dearc.
XX Podlaski Festiwal Nauki i Sztuki - wydarzenia organizowane przez Uniwersyteckie Centrum Przyrodnicze im. Profesora Andrzeja Myrchy
14 maja 2024 r. w Uniwersyteckim Centrum Przyrodniczym będą odbywały się takie wydarzenia jak prezentacje i zwiedzanie naszych wystaw. Wydarzenia te skierowane są do przedszkolaków, uczniów szkół podstawowych i młodzieży licealnej.
Serdecznie zapraszamy!
"Kamienne pisanki" – nowa ekspozycja Uniwersyteckiego Centrum Przyrodniczego im. Profesora Andrzeja Myrchy
Niebieskie, zielone, kremowe, brązowe, oliwkowe, różowe, gładkie, w kropki, paski, z żyłkami i w inne desenie. Takie zachwycające jaja składają się na przygotowaną przez nas wystawę „Kamienne pisanki”, którą do 28 czerwca można zobaczyć w holu Wydziału Biologii Uniwersytetu w Białymstoku przy ul. K. Ciołkowskiego 1 J.
Na wystawie można zobaczyć 17 jaj wykonanych z 15 minerałów. Jajka te są nie tylko piękne, ale i trwałe. Wśród prezentowanych jajek znajduje się m.in. jajko z jaspisu pejzażowego, które odznacza się pastelowymi odcieniami beżu i brązu, układającymi się w pejzaże malowane Naturą. Uwagę przykuwa także jajko z onyksu pakistańskiego z pięknym, pasiastym wzorem. Jajko z karneolu ma niezwykle pomarańczowo-czerwoną barwę, którą nadają mu domieszki minerałów żelaza. Jajko z serafinitu przyciąga z kolei migotliwym efektem perłowych, połyskujących, wstęgowo ułożonych smug. Jajko z sodalitu zachwyca głębią niebieskiej barwy przeplatanej białymi i czarnymi żyłkami, zaś jajko z obsydianu mahoniowego, z naturalnego szkliwa wulkanicznego z mikroskopijnymi drobinkami hematytu, przyciąga głębią brązowo-czarnej pigmentacji.
Zwiedzający mogą też obejrzeć jajka marmurowe, wykonane z pięknego czarnego marmuru, marmuru złocistego, czy białego marmuru Carrara. Ten ostatni wydobywa się od czasów etruskich, jako marmur kararyjski wykorzystywany przez rzeźbiarzy. To w marmurze Carrara powstały największe dzieła Michała Anioła, takie jak Pieta watykańska znajdująca się w bazylice Św. Piotra w Rzymie, czy rzeźba Dawida we Florencji.
Na wystawie przygotowanej przez Uniwersyteckie Centrum Przyrodnicze można też zobaczyć planszę z kamieniami szlachetnymi i półszlachetnymi oraz poznać skalę twardości Mohsa.
W wielu kulturach jajko symbolizuje moc, stabilność i ochronę. Jajko to symbol Świąt Wielkiej Nocy. Jest również symbolem stworzenia i życia. Prezentowana kolekcja kamiennych pisanek może stać się inspiracją do stworzenia własnej kolekcji, a piękne jajka z minerałów mogą być propozycją zastąpienia tradycyjnych kraszanek czy pisanek.
Serdecznie zapraszamy!
 |
 |
 |
 |
21 marca odbyło się uroczyste wręczenie nagród dla laureatów konkursu plastycznego „Nasz Przyjaciel Pająk”, którego byliśmy współorganizatorem. Konkurs cieszył się ogromnym zainteresowaniem – wpłynęło około 320 zgłoszeń!
Z tej okazji w Wydziale Biologii zorganizowano liczne wykłady i warsztaty, my natomiast zaprosiliśmy laureatów konkursu do Centrum Przyrodniczego. Chcemy jeszcze raz podziękować wszystkim uczestnikom za udział w konkursie, pracowitość i pomysłowość. Dziękujemy również za Waszą obecność. Serdecznie gratulujemy i dziękujemy Kołu Naukowemu Biologów za wspaniałą inicjatywę!
Zdjęcia nagrodzonych prac można zobaczyć w holu Wydziału Biologii przy ul. K. Ciołkowskiego 1J.
Źródła fotografii: Wydział Biologii Uniwersytetu w Białymstoku i Uniwersytet w Białymstoku
 |
 |
 |
 |
 |
 |
Modele wzbogaciły naszą wystawę stałą „Rośliny chronione i charakterystyczne Podlasia” z kolorowymi, wydrukowanymi na szkle planszami przedstawiającymi gatunki regionalnej flory. Eksponaty zachwycają wiernym odwzorowaniem kształtów i kolorów.
W szklanych, oświetlonych witrynach zostały zaprezentowane m.in.: śnieżyczka przebiśnieg, pierwszy powiew wiosny o kwiatach przypominających krople śniegu, składających się z listków nierównej długości, z zieloną plamką i śnieżyca wiosenna, symbol przedwiośnia, o białych kwiatach, mających listki równej długości z żółtozieloną plamką; konwalia majowa, piękna trucicielka kwitnąca w maju i konwalijka dwulistna, majownik, który przed zakwitnięciem posiada tylko jeden liść, a kiedy zakwita pojawia się drugi liść, a nad nim biały, delikatny kwiatostan; krwawnica pospolita, roślina o różowoczerwonych kwiatach, której nazwa pochodzi od greckiego słowa lythrum – krew i orlik pospolity, roślina o fioletowo-niebieskich kwiatach z hakowato zagiętą ostrogą, przypominającą szpon orła; podkolan biały, storczyk o białych kwiatach zapylanych przez ćmy, które wabione są intensywnym zapachem i storczyk plamisty, o kwiatach zwodniczych, imitujących kwiaty roślin owadopylnych, nie oferujących jednak owadom nektaru.
Serdecznie zapraszamy!
 |
 |
 |
 |
18 stycznia zaprezentowany został dermoplastyczny model niedźwiedzia brunatnego - znanego białostoczanom misia Grzesia. Niedźwiedź dołączył tym samym do Joli - swojej towarzyszki z Akcentu ZOO.
Grześ urodził się w 1985 roku. Miał pracować w cyrku, jednak został odebrany przez fundację Viva z ośrodka w Barlinku i umieszczony w Miejskim Ogrodzie Zoologicznym im. Antoniny i Jana Żabińskich w Warszawie. Do Białegostoku przyjechał w 2012 roku, kiedy zakończyła się budowa nowoczesnego wybiegu dla niedźwiedzi, aby zamieszkać z niedźwiedzicą Jolą.
W czerwcu 2020 roku, w wieku 34 lat, odeszła Jola, a Grześ został sam. Dożył sędziwego wieku 38 lat.
Składam wielkie podziękowania za życzliwość i wsparcie Jego Magnificencji Rektorowi Uniwersytet w Białymstoku Panu Profesorowi Robertowi Ciborowskiemu. Serdecznie dziękuję Panu Wiceprezydentowi Miasta Białystok Rafałowi Rudnickiemu i Pani Annie Jaroszewicz, kierownikowi Schronisko dla Zwierząt „Dolina Dolistówki”, pełniącej funkcję opiekuna Akcentu ZOO w Białymstoku, za przekazie misia Grzesia dla Uniwersytetu w Białymstoku, gdzie otrzymał „drugie życie”. Dziękuję wszystkim opiekunom niedźwiedzi w ZOO, którzy są ludźmi z wielkim sercem i pasją. Żałuję bardzo, że nie mogę podziękować Panu Andrzejowi Piotrowi Karolskiemu, wieloletniemu dyrektorowi Departamentu Gospodarki Komunalnej Urzędu Miejskiego w Białymstoku, który przed śmiercią (zm. 15 września 2023 roku) zabiegał o to, wiedząc, że niedźwiedź Grześ ciężko choruje aby trafił do Uniwersyteckiego Centrum Przyrodniczego – mówi dr Anna Matw
W ramach naszego serwisu www stosujemy pliki cookies zapisywane na urządzeniu użytkownika w celu dostosowania zachowania serwisu do indywidualnych preferencji użytkownika oraz w celach statystycznych. Użytkownik ma możliwość samodzielnej zmiany ustawień dotyczących cookies w swojej przeglądarce internetowej. Więcej informacji można znaleźć w Polityce Prywatności Uniwersytetu w Białymstoku. Korzystając ze strony wyrażają Państwo zgodę na używanie plików cookies, zgodnie z ustawieniami przeglądarki.
