Konsultacje dotyczące paktu dla wschodnich regionów przygranicznych UE z udziałem naukowców z Uniwersytetu w Białymstoku

22.09.2025
grafika

Zespół naukowców z Uniwersytetu w Białymstoku wziął udział w konsultacjach dotyczących zwiększenia oporności wschodnich regionów Unii Europejskiej sąsiadujących z Rosją i Białorusią, a także Ukrainą. Konsultacje – jako pakt dla wschodnich regionów przygranicznych - prowadziła Komisja Europejska. - Uniwersytet i naukowcy potwierdzili kolejny raz, że traktują region jak wspólne dobro – mówi rektor UwB prof. Mariusz Popławski.

W pakcie określono specjalne działania, które należy podjąć w celu sprostania złożonym wyzwaniom, takim jak: ograniczenia w kontaktach transgranicznych, rosnące zagrożenia bezpieczeństwa fizycznego i cyberbezpieczeństwa, wykorzystywanie migracji i dezinformacji jako broni, pogorszenie wyników gospodarczych.

Jednym z członków zespołu zabierającego głos w konsultacjach był Rektor Uniwersytetu w Białymstoku prof. dr hab. Mariusz Popławski, który zgłosił także stanowisko indywidualne (w bliskich mu naukowo kwestiach gospodarczych), postulując o potraktowanie wschodnich regionów przygranicznych w ujęciu całościowym jako specjalne strefy ekonomiczne, zintegrowane z polityką spójności.

- Uniwersytet i naukowcy potwierdzili kolejny raz, że traktują region jak wspólne dobro. Licząc na wsparcie województwa, my także wspieramy ważne dla regionu sprawy – podkreśla prof. Mariusz Popławski. Ma jednocześnie nadzieję na wszechstronnie korzystny kształt konsultowanych i planowanych rozwiązań.

W zespole naukowców z UwB, którzy wzięli udział w konsultacjach znaleźli się również:

  • prof. dr hab. Maciej Perkowski, Katedra Prawa Międzynarodowego Publicznego/Wydział Prawa Uniwersytetu w Białymstoku
  • dr hab. Adam Bartnicki, prof. UwB, Dziekan Wydziału Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu w Białymstoku / Katedra Badań Wschodnich i Międzynarodowych Stosunków Politycznych,
  • dr hab. Daniel Boćkowski, prof. UwB, Katedra Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa Międzynarodowego/Wydział Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu w Białymstoku
  • dr hab. Artur Olechno, prof. UwB, Dziekan Wydziału Prawa Uniwersytetu w Białymstoku/ Katedra Prawa Konstytucyjnego, Wydział Prawa Uniwersytetu w Białymstoku
  • dr hab. Iwona Wrońska, prof. UwB, Zakład Prawa Europejskiego, Centrum Badań nad Państwami Bałtyckimi/Wydział Prawa Uniwersytetu w Białymstoku
  • dr Artur Kosicki, Katedra Prawa i Postępowania Administracyjnego/Wydział Prawa Uniwersytetu w Białymstoku
  • mgr Wojciech Zoń, Katedra Prawa Międzynarodowego Publicznego/Wydział Prawa Uniwersytetu w Białymstoku.

Naukowcy zwrócili uwagę, że województwo podlaskie i inne regiony wschodniego pogranicza Unii Europejskiej doświadczają poważnych wyzwań gospodarczych, społecznych i bezpieczeństwa. Dostrzegli konieczność systemowego wsparcia finansowego i programowego, w tym funduszy kompensacyjnych dla przedsiębiorstw, programów wspierających dywersyfikację rynków i zieloną transformację, a także inwestycji w infrastrukturę drogową, kolejową, cyfrową i ochronę środowiska, ze szczególnym uwzględnieniem unikatowych obszarów, takich jak Puszcza Białowieska. Wskazali także na potrzebę wzmocnienia kontroli granicznej i wsparcia dla służb mundurowych w obliczu rosnącej presji migracyjnej i zagrożeń hybrydowych. Postulują oni stałe, długofalowe działania, które zapewnią równowagę, stabilność i rozwój tych obszarów co jest niezbędne dla całej wschodniej flanki UE. Pełne stanowisko zespołu zostanie zapewne niebawem udostępnione przez Komisję Europejską.

Prof. dr hab. Maciej Perkowski – kierownik Katedry Prawa Międzynarodowego Publicznego, a także kierownik EUROPE DIRECT Podlaskie i Regionalnego Ośrodka Debaty Międzynarodowej w woj. Podlaskim, zachęcając filmowo do wzięcia udziału w konsultacjach, zwracał uwagę, że Komisja Europejska będzie miała dzięki nim materiał do dyskusji, a środowisko eksperckie będzie miało wzmocnioną pozycję do zabierania głosu na ten temat.

- Tak szeroki odzew na ten apel pozwoli skuteczniej lobbować za rozwiązaniami sprzyjającymi rozwojowi naszego regionu na poziomie unijnym. Uczelnie wyższe powinny stanowić w tym względzie istotne wsparcie regionu, toteż szerokie zaangażowanie Uniwersytetu i ludzi Uniwersytetu cieszy szczególnie  - podkreśla prof. Maciej Perkowski.

Poszczególne stanowiska można poznać pod adresem: Pakt dla wschodnich regionów przygranicznych.

Konsultacje paktu rozpoczęły się 7 sierpnia i trwały do 18 września br. W konsultacjach mógł wziąć udział każdy, w szczególności władze lokalne, regionalne i krajowe, partnerzy społeczni, przedsiębiorstwa, w tym MŚP oraz reprezentujące je organizacje, organizacje społeczeństwa obywatelskiego, środowiska akademickie i ogół społeczeństwa. Uzyskano ponad 200 opinii od różnych podmiotów i środowisk.

Z województwa podlaskiego głos zabrali m.in. Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskiego, Miasto Białystok, Miasto Suwałki, Powiat Białostocki, Powiat Hajnowski, Podlaska Izba Rolnicza, Izba Przemysłowo-Gospodarcza w Suwałkach, Suwalska Specjalna Strefa Ekonomiczna S.A., Podlaski Fundusz Ekosystem Dolina Rolnicza 4.0 Sp. z o.o.

W konsultacjach uczestniczyli również prawnicy związani z Kancelarią Radców Prawnych Bieluk i Partnerzy, gdzie zaangażowani są pracownicy Uniwersytetu w Białymstoku, z prof. Jerzym Bielukiem z Wydziału Prawa UwB na czele.

Pakt został zainicjowany na Konferencji pt. „20-lecie wstąpienia państw Europy Środkowo-Wschodniej do UE – perspektywa państw nadbałtyckich” z udziałem Ambasadorów Estonii, Finlandii, Litwy i Łotwy, przedstawicieli władz regionalnych oraz Dyrektor Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Polsce, która odbyła się 25 października 2024 r. na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Białymstoku.

Galeria zdjęć

W ramach naszego serwisu www stosujemy pliki cookies zapisywane na urządzeniu użytkownika w celu dostosowania zachowania serwisu do indywidualnych preferencji użytkownika oraz w celach statystycznych. Użytkownik ma możliwość samodzielnej zmiany ustawień dotyczących cookies w swojej przeglądarce internetowej. Więcej informacji można znaleźć w Polityce Prywatności Uniwersytetu w Białymstoku. Korzystając ze strony wyrażają Państwo zgodę na używanie plików cookies, zgodnie z ustawieniami przeglądarki.