Wystawa jest efektem konkursu fotograficznego zorganizowanego we wrześniu 2000 roku przez Białowieski Park Narodowy i WWF Światowy Fundusz Na Rzecz Przyrody.
Jury pod przewodnictwem znanego artysty-fotografika Wiktora Wołkowa nagrodziło i wyróżniło 48 ze 130 nadesłanych prac. Wystawa prezentuje zdjęcia 21 osób - fotografów amatorów, którzy w kadrze aparatu zdołali uchwycić piękno ginącej, drewnianej architektury południowo-wschodniego Podlasia. Region Puszczy Białowieskiej to nie tylko wspaniała przyroda ale także bogactwo drewnianej architektury. To obfitość i dostępność surowca drzewnego oraz często mistrzowska umiejętność jego obróbki przez tutejszych cieśli sprawiły, że z drewna wykonywano wszystko: od przedmiotów codziennego użytku po wiatraki, wiejskie chaty, dworki szlacheckie czy świątynie. Szczególnie malownicza jest architektura sakralna harmonijnie wkomponowana w otoczenie przyciąga uwagę formą i kunsztowną ornamentyką detali. W budownictwie drewnianym dużą rolę odgrywa zdobnictwo. Sztuka ozdabiania domów ażurowymi oramentami doprowadzona została na Podlasiu prawie do doskonałości. Występujące tu budynki urzekają swoistym pięknem - zachowaniem proporcji, a także uwydatnieniem detalu architektonicznego. Zdobnictwo podporządkowane jest stronie użytkowej i konstrukcyjnej budynku: wiatrownice uszczelniają dach przed wiatrem i deszczem, dodatkowe deski przybijane na węgłach budynku zapobiegają zawilgotnieniu wnętrz, okiennice chronią przed mrozem upałem czy deszczem. Ażurowe ornamenty najczęściej zawierają motywy zoomorficzne (ptaki, zwierzęta), roślinne i geometryczne. Piękno ornamentów uwydatnia oryginalna kolorystyka. W regionie "puszczańskim" szczególnie bogato prezentowana jest architektura sakralna. Występują tu świątynie parafialne, cmentarne czasownie czy leśne kapliczki. Krzyże usytuowane na rozstajach dróg i rogatkach wsi są wyrazem odwiecznej potrzeby sakralizacji przestrzeni. Świątynie to w większości cerkwie prawosławne, gdyż wyznawcy Kościoła Prawosławnego przeważają wśród mieszkańców tego terenu. Można też spotkać zabytkowe kościoły katolickie. Plany architektoniczne najstarszych świątyń wyraźnie nawiązują do tradycyjnego budownictwa ludowego - stąd prostota ich form. Późniejsze cerkwie charakteryzują się bardziej złożoną bryłą. Nieuchronny upływ czasu i przemiany cywilizacyjne zubażają tutejszy krajobraz kulturowy. Stare formy architektoniczne ustępują nowym, nierzadko odbiegającym od miejscowych tradycji. To właśnie z troski o nasze wspólne dziedzictwo zrodził się pomysł zorganizowania konkursu fotograficznego oraz będącej jego efektem wystawy. Dokumentuje ona najcenniejsze obiekty oraz ukazuje piękno drewnianej architektury regionu Puszczy Białowieskiej.
Wybór z katalogu wystawy autorstwa Ewy Moroz-Keczyńskiej i Stefana Jakimiuka
Kuratorzy wystawy: Monika Kurzawa i Piotr Galicki
W ramach naszego serwisu www stosujemy pliki cookies zapisywane na urządzeniu użytkownika w celu dostosowania zachowania serwisu do indywidualnych preferencji użytkownika oraz w celach statystycznych. Użytkownik ma możliwość samodzielnej zmiany ustawień dotyczących cookies w swojej przeglądarce internetowej. Więcej informacji można znaleźć w Polityce Prywatności Uniwersytetu w Białymstoku. Korzystając ze strony wyrażają Państwo zgodę na używanie plików cookies, zgodnie z ustawieniami przeglądarki.
