To dwa dni debat, refleksji i spotkań, o tym jak współczesny świat definiuje i postrzega bezpieczeństwo. Na Uniwersytecie w Białymstoku rozpoczął się III Kongres Polskiego Towarzystwa Studiów Międzynarodowych, a gospodarzem wydarzenia jest Wydział Stosunków Międzynarodowych UwB. Do stolicy Podlasia przyjechało ok. 200 badaczy i ekspertów z Polski i z zagranicy.

Tematem głównym obrad w Białymstoku są „Międzynarodowe studia bezpieczeństwa: Globalno-regionalny i kulturowo-cywilizacyjny kontekst sekurytyzacji”.

- Witam Państwa bardzo serdecznie na Uniwersytecie w Białymstoku, które jest miejscem ważnych debat naukowych. W tym roku akademickim mieliśmy okazję organizować ogólnopolskie wydarzenia i gościć przedstawicieli socjologii, matematyki, czy chemii. Cieszę się, że także Państwa Kongres odbywa się na naszej uczelni – mówił podczas ceremonii otwarcia Kongresu rektor Uniwersytetu w Białymstoku prof. dr hab. Mariusz Popławski.

Podkreślał, że Wydział Stosunków Międzynarodowych UwB - współorganizator wydarzenia - to jeden z najmłodszych i jeden z najlepszych wydziałów na Uniwersytecie. To, że jednostka jest znakomita, to zasługa ludzi, którzy ją tworzą, którzy mają nie tylko wszechstronną wiedzę, ale są pełni energii i podejmują cenne inicjatywy, czego przykładem jest trwający Kongres.

- To są osoby, które również aktywnie uczestniczą w debatach publicznych, a to jest niezmiernie istotne. Państwa rolą – osób zajmujących się studiami, stosunkami międzynarodowymi jest wychodzenie na zewnątrz. To jest kwestia nie tylko nauki, dydaktyki, ale współpracy z otoczeniem społeczno-gospodarczym. Państwa rolą jest wyjaśnianie, informowanie społeczeństwa o tym, w jakim złożonym świecie żyjemy – podkreślał prof. Mariusz Popławski.

- W imieniu władz Polskiego Towarzystwa Studiów Międzynarodowych chciałbym podziękować za przyjęcie propozycji przeprowadzenia Kongresu w Białymstoku. To ważne miejsce na mapie Polski i Europy, to miejsce krzyżowania się różnych tendencji. Tu podział na „My” i „Oni” jest szczególnie widoczny. Białystok to miejsce adekwatne do prowadzenia dyskusji o bezpieczeństwie w Europie, ponieważ zmieniło się – jeśli nie wszystko – to prawie wszystko - podkreślał prof. dr hab. Edward Marian Haliżak, przewodniczący Polskiego Towarzystwa Studiów Międzynarodowych – współorganizatora spotkania.

W imieniu Dziekana Wydziału Stosunków Międzynarodowych głos zabrał dr hab. Daniel Boćkowski, prof. UwB, który odczytał list od pdr. hab. Adama Bartnickiego, prof. UwB.

- Serdecznie witam przyjaciół stosunków międzynarodowych i Wydziału Stosunków Międzynarodowych w Białymstoku. To dla nas ważne wydarzenie (…) Pokazujemy, że istniejemy na polskiej mapie stosunków międzynarodowych, ale też uczymy się od najlepszych, czyli od Państwa, których mamy zaszczyt gościć. Szukamy swojej niszy naukowej, prawdopodobnie odnajdujemy ją właśnie w związku z dynamicznie postępującymi zmianami w strukturze zagrożeń militarnych, paramilitarnych, skierowanych przeciwko państwom Wschodniej Flanki NATO, europejskiemu porządkowi. To sprawia, że przed nami naukowcami i ekspertami, szczególnie tu w Białymstoku stanęły nowe zadania związane z analizą zagrożeń i nowym wymiarem konfliktów międzynarodowych – napisał w liście do uczestników Kongresu dziekan Wydziału Stosunków Międzynarodowych.

Na współczesne wyzwania związane z bezpieczeństwem zwracał też uwagę wojewoda podlaski i pracownik naukowy Wydziału Stosunków Międzynarodowych dr Jacek Brzozowski.

- Kiedy w 1989 roku padł komunizm, niewielu zapewne było takich, którzy byli w stanie powiedzieć, przewidzieć, że w przeciągu trzech i pół dekady, na czele problemów naszego życia publicznego wysuną się kwestie związane z sekurytyzacją. W ogóle nie wiem, ile osób znało wtedy to pojęcie. Dominujące wówczas optymizm i rozbudzone nadzieje znajdywały raczej wyraz w przekonaniu, że wiek władzy totalnej skończył się raz na zawsze. Dziś nie sposób udawać, że sprawy sekurytyzacji to wyłącznie problem badawczy – przypominał dr Jacek Brzozowski.

III Kongres Polskiego Towarzystwa Studiów Międzynarodowych w Białymstoku zakończy się w piątek, 7 listopada. Wydarzenie zgromadziło ok. 200 znakomitych naukowców i ekspertów z Polski i z zagranicy. W trakcie ceremonii otwarcia zostały przyznane nagrody Polskiego Towarzystwa Studiów Międzynarodowych. 

Nagrodę za najlepszą oryginalną monografię naukową otrzymała Justyna Marzec, nagroda za najlepszą pracę doktorską została przyznana Aleksandrze Spalińskiej, a wyróżnienie za pracę doktorską otrzymał Tomasz Łukaszuk. 

Założenia i problematyka badawcza Kongresu odwołują się do europejskiej tradycji badania bezpieczeństwa, określanej mianem krytycznych studiów bezpieczeństwa i/lub „szkoły walijskiej” (Aberystwyth), która koncentruje się na bezpieczeństwie jednostki ludzkiej, zamiast państwa. Ważną częścią tej tradycji jest także tzw. „szkoła kopenhaska”, w której centralną kategorią analityczną jest pojęcie sekurytyzacji. Dynamika zmian w realnej sferze stosunków międzynarodowych uzasadnia ze wszech miar takie podejście w badaniu bezpieczeństwa. Przy czym nie oznacza to odrzucenia tradycyjnych ujęć w duchu realizmu i neoliberalnego instytucjonalizmu.