Katedra Teologii Prawosławnej na Uniwersytecie w Białymstoku ma już 20 lat. To jedyna tego typu jednostka naukowa w Polsce.

Powołująca ją do życia Uchwała Senatu Uniwersytetu w Białymstoku z dnia 14 października 1998 roku weszła w życie z początkiem lutego 1999 roku, natomiast uroczysta inauguracja jej działalności miała miejsce 5 marca tego samego roku. Jednak swoje święto Katedra Teologii Prawosławnej ma 12 lutego, w dniu pamięci swoich patronów - trzech wielkich teologów: Bazylego Wielkiego, Grzegorza Teologa i Jana Chryzostoma. Z tej okazji w Soborze św. Mikołaja w Białymstoku odbyło się dziś (12.02.2019) uroczyste nabożeństwo, podczas którego modlono się także w intencji Katedry i jej pracowników.

Katedra Teologii Prawosławnej UwB jest jednostką międzywydziałową. Zatrudnia trzy osoby, dwie z nich to pracownicy naukowi - ks. dr hab. Marek Ławreszuk, prof. UwB (kierownik) oraz bp dr hab. Andrzej Borkowski.

Pracownicy katedry realizują zajęcia dydaktyczne na studiach licencjackich oraz magisterskich.

- Choć jesteśmy małą jednostką, staramy się intensywnie współpracować z wydziałami naszej uczelni. Prowadzimy przedmioty związane z teologią, zarówno te objęte programem studiów na poszczególnych kierunkach, jak ogólnouniwersyteckie, otwarte dla wszystkich zainteresowanych studentów - mówi kierujący KTP ks. dr hab. Marek Ławreszuk, prof. UwB. – Współpraca dotyczy też działalności naukowej.

Przykładem jest projekt pod nazwą „Słownik polskiej terminologii prawosławnej”, na który uczelnia otrzymała w 2017 r. ponad milion zł z Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki. Grant jest realizowany wspólnie przez pracowników Katedry Teologii Prawosławnej oraz Wydziału Filologicznego UwB. Grant jest kontynuacją pracy badawczej, realizowanej przez ks. dr. hab. Marka Ławreszuka od kilku lat – w 2016 r. ukazała się jego książka „Specyfika polskiej terminologii prawosławnej. Koncepcja normatywizacji pisowni”.

Oprócz publikacji naukowych, Katedra może pochwalić się też organizacją wielu konferencji naukowych, a także działaniami popularyzatorskimi. Należy do nich cykl otwartych wykładów w ramach Wszechnicy Kultury Prawosławnej, a także Wielkopostnej Wszechnicy. KTP jest współorganizatorem Olimpiady Prawosławnej Wiedzy Religijnej. Prowadzi też studia podyplomowe „Teologia prawosławna i ikonografia”, a w ubiegłych latach także studia „Zarządzanie parafią i instytucjami kościelnymi”.

- Jako że jesteśmy jedyną w Polsce uczelnianą jednostką naukową zajmującą się teologią prawosławną, chętnie nawiązują z nami współpracę instytucje zagraniczne. Współpracujemy m.in. z uczelniami  w greckich Atenach i Salonikach, a także w rosyjskim Jekaterynburgu – wylicza  ks. dr hab. Marek Ławreszuk.   

- Cieszę się, że mamy w swojej strukturze taką jednostkę. Jej działalność znakomicie wpisuje się nie tylko w specyfikę naszego regionu, ale też w misję Uniwersytetu w Białymstoku, który stawia sobie za cel m.in. poznawanie i wzbogacanie dziedzictwa kulturowego Podlasia. Katedra, choć jest jednostką niewielką, działa aktywnie zarówno na polu nauki, jak i dydaktyki – podsumowuje prof. Robert Ciborowski, rektor UwB.

Na zdjęciu - ks. dr hab. Marek Ławreszuk, prof. UwB